Hermann Boßdorf
Bahnmeester Dood
En nedderdüütsch Drama in fief Akten

Personen

[5] Minschen

    • De Bahnwerter

    • Sien Fru

    • De Holtvaagt

    • Dat Botterwiev

1. Akt

Eerste Akt

An enen fröhen Wintermorgen in'n Februor. De Späldäl is düüster. Man höört de Fru in de Koek pultern un klappern. Wenn de Vörhang uphievt is, klingelt dat Telefoon.

BAHNWERTER
roppt van rechts ut de Doer, ut de nu en Lichtschien up de Späldäl fallt.
Fru, dat klingelt!

De Fru in de Koek lett sik nix marken. Dat Telefoon klingelt duller.
BAHNWERTER
en groten starken Mann mit'n roodbrunen Backenbort, stört, bloot mit en Büx an, en Handdook in de Hand, ut de Doer rechts na de Doer links roever, de he argerlich upritt.

Gottsdunner, Wiev, woor stickst du denn? Dat Telefoon klingelt as unklook! He dröögt sik mit dat Handdook af.

FRU
ut de Koek.
Denn gah doch ran! Wat roppst' mi denn?
BAHNWERTER
peddt wütig mit'n Foot up.
Sühst doch, dat ik mi noch nich afdröögt hebb!

Dat Telefoon klingelt al wedder.
FRU.
Och, dorüm kannst' doch ant Telefoon gahn, dat lettst du di doch sünst nich nähmen. Gah man to!
BAHNWERTER
rivt sik wütig den Hals.
Ganz natt bün ik noch –
FRU.
Na, de Näs ward di dorvan nich gliek affreren!
BAHNWERTER
geiht argerlich ant Telefoon.

So'n Tüünkraam! Roppt in den Apparaat. Ja – hier! – Ja, Herr Vorsteher! 'n Morgen, Herr Vorsteher!Hoogdüütsch mit nedderdüütsche Utspraak.

FRU
kummt in de Koekendoer, is noch in'n Uennerrock, en Wulljack oever de Nacht jack un en Schört.
Nanu, wat will denn de Vörsteher al so fröh?
BAHNWERTER
jümmer in dat Telefoon rin.

Ja, Herr Vorsteher – Was meinen Herr Vorsteher? – – Och so – der Herr Bahnmeister! Was der Herr Bahnmeister gestern abend hier gewesen is? Jawoll, Herr Vorsteher, der Herr Bahnmeister war gestern abend hier.

FRU.
Wat? De Bahnmeester? Wat is denn mit den Bahnmeester?
BAHNWERTER
to de Fru.

Holl't Muul! Wedder int Telefoon. Nee, nee, Herr Vorsteher, enschulligen man, ich meinte bloß [7] mein Frau, die tüünt ümmer mank. – Jawoll, Herr Vorsteher, so en büschen na fiev war der Herr Bahnmeister hier.

FRU.
Dat is al vör fiev wäst.
BAHNWERTER
givt ehr mit Handen un Föten to verstahn, se sall still sien.

Jä, Herr Vorsteher – ä – so genau kann ich dat nich mehr sagen; – abers ich glaube, es is so zwüschen sieben un acht gewesen, – kann auch sein, al gegen Klock acht, dat der Herr Bahnmeister wieder weggegangen is. – – – Jawoll, Herr Vorsteher, es war al stickendüüster, und wir haben uns auch gewundert, – und meine Frau meinte auch – – Jawoll – gewiß, Herr Vorsteher, nach der Stadt zurück is der Herr Bahnmeister gegangen, – un – – – Jawoll, Herr Vorsteher, ich bün noch eine ganze Strecke mitgegangen, – bis an die alte Eiche, da wo der Feldweg anfängt, un von da an is der Herr Bahnmeister allein – – – Ja, gewiß, Herr Vorsteher, an der Strecke längs is er gegangen, und ich hab ihm noch mein Laterne mitgegeben. – – – Warum er nicht die Schassee – – – jä, das kann ich auch nich sagen; der Herr Bahnmeister ging ja ümmer die Strecke längs. – – – Ach nee, Herr Vorsteher, is ja woll nich moeglich! – Nich nach Haus gekommen – der Herr Bahnmeister is noch nich zu Haus?

FRU
geiht neger ran.
Wat? De Bahnmeester is nich na Huus kamen –?
BAHNWERTER
winkt ehr af un sprickt wider int Telefoon rin.

Jä, Herr Vorsteher, wo soll der Herr Bahnmeister denn abgeblieben sein? – – Verunglückt, meinen Sie, Herr Vorsteher? Och nee, kann ja nich angehen, is ja gar nich moeglich! Um die Zeit fährt ja gar kein Zug, da kann doch –

FRU
upgerägt.

He kann in'n Kanaal fullen sien – He kann bi de Brügg in'n Düüstern den Weg verlaren hebben – he hadd jo doch fix enen in'n Kopp van dinen Grog –

BAHNWERTER
de ehr vergävs to'n Stillswigen bringen wull.

Enschulligen, Herr Vorsteher, ich hab nich verstanden, mein Frau snackt ümmer damank! – – – Ach so! – Jä, das wäre ja abers schrecklich, das kann ich mir auch meist gar nich denken! Der Herr Bahnmeister kennt doch die Strecke wie seine Westentasche, und ein Laterne hatte er ja auch – – – Ja, ja, gewiss, Herr Vorsteher, wo soll der Herr Bahnmeister sonst abgeblieben sein! – Jawoll, Herr Vorsteher, so gegen Klock acht – so dreiviertel rum kann's gewesen sein, daß er wegging![8] – – Ja, bis an die alte Eiche beim Feldweg bin ich mitgegangen. – – Jawoll, Herr Vorsteher, das werde ich, tun! Jawoll! 'n Morgen, Herr Vorsteher! Hangt den Hörer wedder an.

FRU
dicht bi em.
De Bahnmeester is nich na Huus kamen?
BAHNWERTER
dröögt sik de Stern af.
Nee, dat hest' jo al höört! Weet de Düvel, woornäven de afbläven is!
FRU.
O Gott, denn is he bi de Brügg in'n Kanaal geraden –
BAHNWERTER
geiht na rechts.
Och, Tüünkraam! Wat süll he woll!
FRU
faat't em an'n Arm.

Wat hest du em denn alleen bet na de Brügg lopen laten! Du hest doch sehn, dat he duun weer! Keen Hand vör Ogen kunn man sehn, so düüster weer't! Wat büst' denn nich bet an de Brügg mit em gahn!?

BAHNWERTER
argerlich.

Ik hebb di jo al gistern avend seggt, dat he mi sülvst trüggschickt hett! Verdammi! Laat doch dien verdreihtes Gesabbel! He ward sik woll wedder anfinden! 'keen weet, woornäven de mit sin'n Kliester sitten bläven is!He geiht in de Slaapstuuv.

FRU
grippt sik an'n Kopp.
Och du leve Gott! ik weet gor nich – In de Koek kaakt wat oever.
FRU.
Hu – dat Kaffewater! Se geiht gau in de Koek.
BAHNWERTER
hett de West oevertrocken un kummt nu mit de Lamp, de he up den Disch stellt, rin.

He treckt ook den Deenstrock an, de an de Doer hangt, un sett't sik up dat Sofa. Blangen dat Sofa staht sien Stäveln, he nimmt enen dorvan, um em antotrecken, kummt aver dorbi int Gruveln; kickt stiev vör sik hen, den Stävel in de Hand.

FRU
bringt Kaffeköpp ut de Koek up den Disch.
Un wenn de Bahnmeester nu nich verunglückt is, woornäven süll he denn oever Nacht afbläven sien?
BAHNWERTER
verfeert sik, groelt ehr an.
Kann i k dat weten? Wat fraagst' mi denn?
FRU.
Nanu! Dorum bruukst' doch nich glieks as'n Oss loostobölken! Ik fraag man –
BAHNWERTER
treckt de Stäveln an.
Un wenn he verunglückt is, denn –
FRU
wieldeß se na Koek geiht.
– denn hest du dor mit schuld an! Wat büst' nich bet an de Brügg mitgahn!
[9]
BAHNWERTER
groelt.

Wullt du dien dummerhaftig Muul hollen, Wiev! Ik hebb di doch al gistern avend seggt, dat he mi sülvst trüggschickt hett. Kannst' denn nich hören! He snitt Brood af un besmärt dat.

FRU
kummt mit de Kaffekann, gütt in un sett't sik vör den Disch.
Wat hest du denn den Vörsteher dat nich vertellt, dat de Bahnmeester 'n Lütten in'n Kopp hadd?
BAHNWERTER
itt un drinkt.
Dat woer noch schöner! Wat geiht dat den Vörsteher an!
FRU.

Wenn man allens seggt, mutt man dat ook seggen. He weer fix duun. He stünn jo nich fast up de Been. Du hest em ook wohrschienlich den Grog to stark anröögt, glööv ik.

BAHNWERTER.

Wohr du man dien dwatsch Muulwark, versteihst' mi! Nu is gor mien Grog noch schuld an allens, – wat!? Wo kann ik denn van min'n Vörgesetten vertellen, he is besapen wäst! Dat sünd al so'n Saken, van de du keen Begriep hest. Dor quäl du di man gor nich um! Höörst'!

FRU.
Wenn dor en Unglück passiert is, mutt man doch to bidrägen, dat dor Klorheit rinkummt.
BAHNWERTER.

Hett di denn al een seggt, dat würklich wat schehn is? Hä? Keen Minsch weet, woor de Bahnmeester afbläven is. Vellicht slöppt he enerwägens sin'n Boots ut, un ik verteil wieldeß, he is besapen wäst. Wat?

FRU
nadenkern.

Nu nee, nu nee! Dat geiht jo nich. Solang man nix för wiss weet, kann man jo dor nix van seggen. Aver wenn dat nu doch wohr is, wenn he würklich – Holt de Hand vör de Ogen, wenerlich. O Gott nee! Dat woer doch to schrecklich! So'n goden Mann!

BAHNWERTER
suggt an de Kaffetass.
Hm – tjä – dat woer schaad um em; he weer en goden Vörgesetten!

En Fotografi fallt van de Wand, dat Glas klerrt.
FRU
kriescht un kummt in Enn, wiest up de frie Städ an de Wand.
Den Bahnmeester sien Bild is daalfullen!
BAHNWERTER
kickt sturr mit apen Mund ook dorhen.
Wa – wa – wat? Den Bahn – meester – den Bahnmeester – sien Bild –
FRU
nimmt dat Bild up.
Jo, sien Bild is daalfullen. Dat Glas is twei. Givt dat em.
[10]
BAHNWERTER.
Wo kann denn dat Bild daalfallen; de Nagel sitt doch noch.
FRU.
Dat Uphengsel is afräten.
BAHNWERTER
kickt to.

Och so! Dat hett he woll gistern avend mit sien dunen Polen tweipuult. He hadd dat jo eenmaal in de Hand un maak sin'n Snack doroever.

FRU.
Wenn dat man nich wat to bedüden hett?
BAHNWERTER
givt ehr dat Bild trügg.
Wat süll dat wider to bedüden hebben! Tüün man nich! Sühst jo, worum dat daalfullen is.
FRU
leggt dat Bild up de Komood, sett't sik wedder un wischt sik de Ogen.

O nee! Wenn du doch bloot bet na de Brügg mitgahn woerst, denn künn man doch doroever ganz ruhig sien!

BAHNWERTER
steiht up.

Fangst' al wedder dorvan an! Ik hebb dat jo wullt, he wull dat aver nich. Dat weer em woll schaneerlich; he wull sik dat woll nich so ankamen laten, dat he bannig en'n in de Kist hadd. Bi de ole Eek, dor woor de Feldweg anfangen deit, säd he miteens: Nu gävt S' mi man de Lücht, un maakt S' man, dat Se wedder na Huus kaamt, ik find nu sach alleen na Stadd. Ik kann mi em doch nich up de Nack setten, wenn he't nich hebben will. Wenn em nu wat tostött is, – mi sall't ook leed doon! So'n Bahnmeester krieg ik miendaag nich wedder. Wat hebb ik nich all Goods van em hatt! Wenn he di domaals nicht torädt hadd, wöördst du di doch ut di sülvst nich um mi quält hebben, as mi mien Olsch storven weer.

FRU.

De twee Johren, de ik bi Bahnmeesters in Deenst wäst bün, sünd mien besten wäst. Bloot schaad, dat de Fru jümmer krank weer. Wat hebbt wi nich allens van jem hatt! He hadd ook sach maal dorför spraken, dat du wedder na Stadd kamen woerst.

BAHNWERTER
an'n Aven.
Jä, dat hadd he jo doon künnt. Dat schien em jo aver meist nich to passen.
FRU
dreiht sik na em um.
Nanu, wat süll he denn dorbi hatt hebben?
BAHNWERTER
treckt de Schullern hoog.

Dat weet ik nich. Ik hebb em dat faken genoog andüüd't. Aver mi weer dat jümmer so, as wenn he dor nich recht up biten wull.

FRU.

Och – denn is dor bloot keen Gelägenheit to wäst. Wat süll he dorbi hatt hebben, di dat aftoslaan?! Dat glöövst' doch sülvst nich.

[11]
BAHNWERTER.
Hm – tjä – na – nu ward he sach nix mehr doon koenen –
FRU.
Nanu, weest du dat miteens so wiss?
BAHNWERTER
nimmt sien korte Piep van de Komood un rookt.
Tüünkraam! Ik meen man, wenn em wat tostött is. Du glöövst dor jo mehr an as ik.
FRU
na en korte Wiel.

Ik will di maal wat seggen: Wenn du gistern avend so hen na fiev man na Stadd gahn woerst un nich den Infall krägen haddst, wedder umtokehren, denn woer dat allens ook sach nich so kamen.

BAHNWERTER.
Wat? Wenn ik – Wat hett denn dat dormit to doon?
FRU.

Dat hett en'n ganzen Barg dormit to doon. Ik wöörd den Bahnmeester nich so'n starken Grog trechtmaakt hebben as du.

BAHNWERTER
höhnschen.
Nä, bewohre! Du haddst em Zuckerwater to supen gäven! Dat versteiht sik! Hm – tjä – na –
FRU.
Ik weet jo ook, dat he so'n starken Grog nich verdrägen kann.
BAHNWERTER.

Dat mutt he doch ook alleen weten. Wat suppt he em denn! He wöörd dat ook sach seggt hebben, wenn de Grog em to stark wäst woer.

FRU.
Dat kunn man jo rüken.
BAHNWERTER.

Och, wat versteiht dien Näs van Grog! Dat ik wedder umkehren wöörd gistern avend, as de Bahnmeester hier noch kort vör Düüsterwarden to Besöök keem, dat hest' aver nich rüken kunnt. Hä! hä! hä! Ik hebb dat aver ünnerwägens raken, dat wi hogen Besöök krägen hadden, dorüm bün ik gau wedder umkehrt. Hä! hä! hä! de doesigen Gesichten van ju, as ik miteens rinkeem: 'n Avend, Herr Bahnmeister! So dumm hest du miendaag noch, nicht utsehn. Dat hest' di woll nich dacht, dat sowatt schehn kunn! Wat?

FRU.

Nee, wo süll ik denn! Du weerst doch egens um den Kaffe na Stadd gahn. Wenn he nu hüüt morgen to dünn is, denn is dat dien Schuld. Ik kann ook gor nich begripen, wat di mit'n Maal för Grappen kaamt!

BAHNWERTER.

Hä! hä! djä, weest du, ik kreeg miteens so'n Witterung. Vellicht leeg dat an'n Wind. So'n fine Näs hest' mi sach nich totruut, – wat? Du kreegst jo orndlich en roden Kopp vör Arger.

[12]
FRU.

Och, du Tweernbüdel, maak di man nich so wichtig, as wenn du Gras wassen hören künnst! Ik glööv, du hest dat wußt, dat de Bahnmeester kamen wull.

BAHNWERTER
sett't sik wedder int Sofa mit de Piep.

So? Wat du slau büst! Wenn ik wußt hadd, dat de Bahnmeester keem, denn woer ik doch gor nich eerst weggahn. Bi mi hett he sik doch siendaag nich anmellt.

FRU
kickt em scharp an.
Glöövst du denn, bi mi?
BAHNWERTER
treckt de Schullern hoog.

Tjä! Mien Naam is Haas, ik weet van nix! Ik weet bloot, dat sik dat al'n poor Maal so drapen hett, dat de Bahnmeester hier wäst weer, wenn ik in de Stadd wat besorgen deed.

FRU.
Wat du seggst! Wat för'n ool Klatschmuul hett di denn dat up de Mau bunden?
BAHNWERTER.

Wat is denn ook dorbi! Bahnmeesters hebbt jo beid väl van di hollen. Is doch dorbi nich to verwunnern, dat he sik maal na di umkiken deit hier buten mang de Fuhren! Hm – tjä – na –

FRU.
Ik glööv, Keerl, du büst up din'n Bahnmeester eifersüchtig! Denn süllst du di aver wat schamen!
BAHNWERTER.

Wat? Nu sleit't dörteihn! Ik up min'n goden Bahnmeester eifersüchtig? Un denn wägen di? Na, höör maal! Kannst mi geern maal Oß heten, aver bloot nich so'n groten. Ik eifersüchtig mit föftig Johren noch? Dat's to'n Lachen! O ha!

FRU.

Dat woer't ook! Wat de Bahnmeester sik woll lachen wöörd, wenn ik em dat vertellen deed. Doodlachen wöörd de sik.

BAHNWERTER.
So! Dat ward he –
FRU
luurt.
Wat ward he?
BAHNWERTER
rookt grote Wulken.
Nix ward he! Laat den Tüünkraam! Schaad bloot, dat uns' Jung mit teihn Monaten storven is!
FRU.
Uns' Jung? Wat sall denn dat dode Kind hier mank?
BAHNWERTER.

Tjä, ik denk man, wenn den Bahnmeester nu würklich wat tostott sien süll, – he is doch Paad to dat Goer, un dat wöörd doch na em Arthur ropen, – ik meen nu man, denn hadden wi doch jümmer noch en Andenken an den goden Mann hatt, wenn wi unsen Jung nöömt hadden. Hm – tjä – na – dat meen ik man!

[13]
FRU
steiht up.
Wat'n dumm Tüüg! Snuckert. Uns' lütt – söte – Jung –
BAHNWERTER.
Nu fang man noch an to hulen, jo! Dormit kriggst' em doch nich wedder – din'n B – Bengel!
FRU
snuckert in ehr Schört.

Paus.
BAHNWERTER.

Hm – tjä – weest du: Arthur, dat weer egentlich en väl to finen Naam för'n Bahnwerterjung. So'n Bahnwerterjung de heet höögstens August – Korl – Franz – Fiedje – Hein odder maal Teetje un Willi – aver Arthur – hm – na, du hest dat jo so hebben wullt, dat he na den Bahnmeester heten sull.

FRU
dröögt de Ogen.

Wenn di dat nich na de Mütz wäst is, denn haddst' em jo anners döpen laten künnt. För mienwägen hadd he Torfkopp heten künnt, denn hadd he ganz genau na di heten.

BAHNWERTER.
Hä! hä! hä! Fangst' nu an to schimpen?! Eerst Rägen un denn Gewidder – dat stimmt nich.
FRU.

En groten Schaapskopp büst du! Meenst', ik mark nich, ut wat för'n Lock de Wind weiht? Ha! Du hest di van Klatschwiver den Kopp verkilen laten! Dat du so doemlich woerst, hadd ik meist nich dacht! Dat will ik di aver seggen: Wenn den Bahnmeester wat tostött is, denn vertell ik, dat du em mit din'n verfluchten Grog besapen maakt hest!Se nimmt de Kaffekann un geiht in de Koek dormit.

BAHNWERTER
kummt in Enn un ballert mit de Fuust up den Disch.
Dat du di nich unnersteihst, Wiev!
FRU
kummt trügg.

Nu graad segg ik't! To all de Lüüd segg ik't! Oeverher verteil ik't! Du hest em besapen maakt! Wedder mit Brood un Botter in de Koek.

BAHNWERTER
wütig.

Un ik segg di: Wenn du din'n Sabbel nich hollst, denn – denn back ik di mit de Fuust en'n Plaaster up! Mark di dat! Denn lehrst' mi maal van'n anner Sied kennen.

FRU
wedder rin, nimmt de Köpp.
Ha, di kenn ik al lang! Du maakst mi nich bang!

Buten Signaalklocken.
BAHNWERTER
nimmt sien Mütz.

Ik glööv, du kennst mi doch nich so ganz, – sünst Hm – tjä – na – dat ward sik finden. Geiht na achtern up den Fluur.

FRU
steiht midden in de Stuuv un kickt em na.
Ik glööv meist, de weet mehr, as he seggt! – Aver – dat mutt ik ruutkrigen!

2. Akt

[14] Twede Akt

An densülven Dag hen na Klock teihn. Buten en grisen Winterdag. De Fru sitt bi't Finster un maakt ut Tweernsfaden en ni Uphengsel an den Bahnmeester sien Bild. Wenn se dormit fardig is, bummelt se dat wedder an de Wand. Dat Telefoon klingelt.

FRU
geiht ran.

Ja – hier! – – Ja, schön. Zehn fünfundvierzig! Schrivt de Tallen mit Kried up de Tafel. Ja, ich sag mein Mann Bescheid! Lacht. Jo – jo –'n Morgen, Herr Lühring! Albern Gehuuchel. Aver jo doch – dat mark ik doch glieks! – – – Nee, is noch nich wedder hier! – – – O Gott! Nee! Glöövt Se würklich – – – Och du leve Gott, dat woer jo to gräsig! Wat seggt nu bloot de arme Fru! – – – Jo – jo – jo doch! Wannehr ik na Stadd kaam? – Jä, dat kann ik Se – aver jo, vellicht hüüt noch, ik mutt Kaffe hebben. – – – Och, so Klock fiev gah ik wedder trügg. – – Lacht. Gewiß – jo dat doot S' man! – Jo – djüüs ook, Herr Lühring!Hengt an un blivt in Gedanken stahn.

HOLTVAAGT
kummt dorch de Koekendoer rin; he is en kreftigen Sößtiger mit'n smucken witten Vullbort un en godes, leves, fründliches Ooldmannsgesicht, Jägerkledung un Flint.
Goden Morgen ook!
FRU
fohrt tosaam un juucht up.
HOLTVAAGT
stellt de Flint bisied un smitt de Mütz up de Avenbenk.

Nanu, steihst so deep in Gedanken as Haas in'n Koornfeld, dat du mi nich hest achtern rinkamen höört?

FRU.
O Gott – hebb ik mi verjaagt!
HOLTVAAGT
warmt sik de Handen an'n Aven.
Wat för'n Ort Immen summst di denn al so tidig in'n Kopp, dat du nix höörst un sühst? Wat?
FRU.
O nee ook, Ohm, du kummst jümmer so lisen ansläken! Rein as de Foß, de in'n Höhnerstall will.
HOLTVAAGT.

Ja, mien Deern, ik gah up Sockenfööt, dat mutt so sien. Wat meenst', wat dat för'n Tostand in mien Revier woer, [15] wenn ik alltied un jümmers up Ballerschöh rumstappen wull, dat man mi al en halve Miel weg ankamen hören kunn! Woornäven is denn dien Barrjärenschuver vanmorgen? De is doch sünst to düß Tied to Huus.

FRU.

De is na de Kanaalbrügg. Denk die bloot: de Bahnmeester ward söcht, de is gistern Avend nich wedder na Huus kamen. Un nu glöövt man, he is in'n Düüstern in'n Kanaal bi de Brügg lopen.

HOLTVAAGT
fleit't.

Wat süll he woll; de kennt doch de Streck as sin'n Geldbüdel. Wat hett he denn noch to Nachttied an'n Kanaal to söken hatt? Wat? Odder is he maal wedder bi di wäst? Segg!

FRU
brutt.
Bi uns is he wäst, – jo! – nich bloot bi mi!
HOLTVAAGT.
Na, hebb di man nich so! De Föss loopt nich na ole Biethunden, man na saftige Höhner. Ha! ha! ha!
FRU.

Dat is – weet Gott! – nich to'n Lachen, Ohm. Dat kann en böse Geschichte afgäven, wenn de Bahnmeester würklich in'n Kanaal fullen is.

HOLTVAAGT.

Och – welkeen weet, woornäven de Nachtlooschi funden hett, as he von hier weggahn is! Ward woll ünnerwägens an en anner Schörtenband fasthaakt sien. Dat is di en ganzen Grisen, de Bahnmeester, den is ook jede Wiverrock in'n Wägen, he mutt jem all verneihn.

FRU.
Snack! Ik laat nix up em kamen. He is en to netten Minschen.
HOLTVAAGT.
Dat wöörd ik ook sach seggen, wenn ik du sien künn.
FRU
de nich verstahn will.
Un wenn de gode Mann nu würklich versapen sien süll – o nee! –
HOLTVAAGT.
– denn bruukt he sik siendaag nich wedder to besupen.
FRU.
Weeßt du dat denn ook al?
HOLTVAAGT.
Wat?
FRU.
Dat he besapen wäst is.
HOLTVAAGT.

Besapen is he wäst! Nickkoppt langsaam un nadenkern. Jawoll! Dorbi kann man denn jo ook licht in de Kuul geraden. Besapen Föss loopt sik licht fast. Denn haddst em man den Grog nich so stark maken süllt, mien Deern.

[16]
FRU.
Ik hebb em den Grog nich anröögt, dat is min'n Mann sien Schuld.
HOLTVAAGT.
So! Dien Gnattsche is ook to Huus wäst!
FRU
de sik nu nich mehr hollen kann, bätsch.
Jä, wat glöövst du denn?
HOLTVAAGT.

Ik dach, de woer na Stadd wäst. Foss slickt doch sünst nich in'n Stall, wenn de ool Biethund to Huus is.

FRU
mit wütige Ogen.
Wat dat Gestichel bloot sall!Jaulich. Dor is mi gor nich na to Mood! Dat kannst' mi toglöven!
HOLTVAAGT.

Sticheln? Ik? Ik bün keen Sniderbuck, de anner Lüüd wat ant Tüüg to flicken hett. Ik bün bloot en ool Holtbuck, de de Lüüd mennigmaal vör'n Doetz stöten deit, wenn se em up unäven Wägen in de Richt kaamt.

FRU.
Ik bün nich up unäven Wägen!
HOLTVAAGT.
Segg ik dat, mien Deern?
FRU.
Nee, aver dat meenst' so.
HOLTVAAGT.
Den Dunner! Wat mien Süsterdochter fix is: de kann Gedanken läsen!
FRU
huult loos.
O Gott – nee ook! –
HOLTVAAGT.

So! Nu ror man! Un wenn du nu doch maal bi dat natte Kapitel büst, denn will ik di dat man maal liekut seggen, dat mi dat al lang nich na de Mütz wäst is, dat de Bahnmeester hier in din'n Gnattsche sien Revier rumstriken deed. Un jümmers to en Tied, wenn dien Olen na Stadd weer.

FRU
wütig ünner Tranen.

Dat is nich wohr un is nich wohr! Nu kumm du mi ook noch mit den olen Quatsch! Dat sünd all Loegens, gemene, stinkige Loegens! As wenn ik wat mit den goden Bahnmeester – O Gott nee! Dat kann ik gor nich seggen!

HOLTVAAGT.

Hest du din'n Ohm Holtvaagt al siendaag maal bi Loegens tofaten krägen? – – Segg! – Hm? – Nee, mien Deern, mit so'n Schietkraam holl ik mi nich up, dat laat ik de Goern un de Wiver, de wat to verstäken hebbt.

FRU.
Ik hebb nix to verstäken!
HOLTVAAGT.
Vör mi wenigstens nich.
FRU.
Denn büst du dat ook woll wäst, de min'n Mann den Kopp verkielt hett?!
[17]
HOLTVAAGT.

Ik? Din'n Barrjärenschuver den Gnatzkopp noch mehr verkielen? O Gott? Dat süll mi infallen! De is woll alleen dorachter kamen. Hett en bäten lang duurt; aver dicke Köpp sünd wat taag, wenn't en richtigen Begriep gellen deit. Nu is he den Foß van Bahnmeester tolest doch noch alleen up de Spoor kamen.

FRU
mit Snuckern.

O Gott nee! De gode Mann is vellicht in'n Dood lopen, un hier wardt nix as Slechtigkeiten oever em snackt! Aver ik will nu nix mehr hören! Geiht na Koek un ballert de Doer to.

HOLTVAAGT
grient ehr na.
Tööv, du Kroet, di will ik kranzheistern! Langt na Mütz un Flint.
BOTTERWIEV
kummt mit de Kiep up'n Puckel un en groten Näsdrüppel an de Näs van achtern rin; se is en kreftige Fru Anfang föftig, de en lude, groelige Ort to spräken hett, as wenn se mit Dove to doon hadd.
'n Morgen in de Bood alltohoop!
HOLTVAAGT
nimmt de Flint oever.
'n Morgen, Botterhex! Dat bün ik man.
BOTTERWIEV.
Ah! Ole Holtbuck, sünd Se dat? Wat hebbt Se denn hier to söken?
HOLTVAAGT.

Ik hebb hier up Se töövt, dat Se mi nich in mien Revier oever'n Padd to krupen kaamt, sünst hebb ik den ganzen Dag keen Glück. Helpt ehr de Kiep van'n Puckel.

BOTTERWIEV
lacht un warmt sik de Handen an'n Aven.
Aach, Se ool Pussierhamel, Se moegt ook bloot noch junge Deerns in de Backen knipen.
HOLTVAAGT
knippt ehr wooranners.
BOTTERWIEV
kriescht up un langt em en'n oevern Puckel.
Aas!
HOLTVAAGT
wohrt sik weg na de Achterdoer.
Un denn wull ik Se ook noch fragen, wat Se dat aller – allernieste noch nich weet't? Hä?
BOTTERWIEV
nieschirig.

Dat Niest? Och so, dat mit den Bahnmeester. Dat hebb ik al ünnen in Hunnertsößteihn höört. De sall jo woll oever Nacht verlaren gahn sien. Ha, ha! 'keen weet, in wat för'n Puch de backen bläven is. Den kenn ik. Weet't Se denn al mehr doroever?

[18]
HOLTVAAGT.
Jo, dat wull ik ook graad vertellen.
BOTTERWIEV
gespannt.
Na –?
HOLTVAAGT.
Den Bahnmeester hebbt se warraftig hüüt morgen in'n Kanaal funden –
BOTTERWIEV.
O nee, is woll nich moeglich! Versapen is he?
HOLTVAAGT.

Nee, dat nich. Upt les is he fastfraren. Un nu hebbt s' em loosiest un an'n Füür updaut, un dorbi Deit, as wenn he nisen mutt.

BOTTERWIEV
in Spannung.
Un dorbi –
HOLTVAAGT.
Proost! segg ik. Un dorbi is he heel un deel to Water woorden.
BOTTERWIEV
kreiht.
Och, ole Loegenbüdel!
HOLTVAAGT.
Nu will ik Se bloot noch een Deel seggen, dat is aver nich lagen.
BOTTERWIEV.
Wat denn?
HOLTVAAGT.

Wenn Se sik nich de ganze Botter in de Kiep versolten woelt, denn mööt't Se, ehrer Se dat Dook afnähmt, sik den schönen groten Näsdrüppel van de Näs wischen. Gau achtern ruut.

BOTTERWIEV
kreiht em na.

Quäl di man um din'n egen Rüssel, ole Holtbuck! Denn wischt se sik mit de Schört ünner kreftiges Snuven de Näs.

FRU
kummt wedder ut de Koek trügg.
Goden Morgen ook, Meiersch, büst du dat?
BOTTERWIEV.
Goden Morgen, mien Deern! Jo, dat bün ik den ganzen Dag! Den olen Loegenbüdel hebb ik ruutpüüstert.
FRU.
Dat is man good! De hett mi wedder bloot de Ohren vullqueest.
BOTTERWIEV.

De ool Snüffel! De mutt ook sien dummerhaftige Näs in jeden Putt stäken. Dat segg ik di, mien Deern: Din'n Ohm sien Gesangbook much ik ook lever wäsen as sien Fru. O Gott, düsse Mannslüüd, dat's en Takeltüüg! Jä, un wat ik seggen wull, mien Deern: Wat is denn dat nu bloot mit den Bahnmeester? Segg?

FRU.

Jo, segg man: Wat dat is? Ik weet ook nich, wat is. He is gistern avend hier in'n Stickendüüstern weggahn, un mien Mann hett em noch bet an de ole Eek –

BOTTERWIEV.
Sooo! Dien Olen is ook to Huus wäst!
[19]
FRU.

Jo, gewiß weer de to Huus, un de hett em denn jo ook bloot Besinnt sik gau un seggt wat anners. – de hett em denn jo ook noch bet an de ole Eek langsbrocht. Ik kann mi würklich gor nich den ken, dat em wat passiert sien künn.

BOTTERWIEV.

Och, Deern, glööv doch so wat nich! De is ünnerwägens noch in jichtens en anner Quartier geraden. Wenn dien Olen to Huus wäst is, denn hett he sien Vergnögen sach noch up en anner Flagg socht.

FRU.
Du denkst ook bloot jümmer slecht van de Mannslüüd.
BOTTERWIEV
knippt een Oog to.

Weeßt du, mien söte Deern, dien Bahnmeester mag jo en goden, netten Minschen sien un mienwägen en Keerl as dat best Pund Botter, aver ik segg: ook so glitschig un backig. Wenn he an en'n Wiverrock kummt, denn blivt he doran sitten.

FRU.
Och, snack doch nich, Meiersch!
BOTTERWIEV.

Nu nee, nee, ik will den Bahnmeester nix anklackern, o – jo nich! Ik bring an veer Johren de Botter bi em, un he is en to netten Minschen. Aver wenn he en Fruunsminsch to faten krigen kann, denn is em dat eendoont, welkeen dat is. Eenmaal bün ik em bi de ole Eek alleen oevern Padd lopen – na, ik kann di seggen, ik hadd mien leve Nood. Un ik bün doch würklich keen junge Deern mehr –

FRU
lacht.
O Gott, Meiersch –
BOTTERWIEV.

– wenn ik ook jüst keen Arvtenschüüchel bün un noch jümmer mien godes Gewicht hebb; – aver ik hebb doch mien föftig up de Nack. Dat weer em aver likers all nich in'n Wägen, he kunn mi nich ruhig vörbi laten. So is he.

FRU.
O Meiersch, wat tüünst du di dor trecht!
BOTTERWIEV.

Glöövst' dat nich, mien Deern? Na, denn nich! Aver mußt man nich denken, dat dien Doer de eenzigst is, in de he maal geern rinkiken deit. Ik will man bloot nix seggen, aver ik weet ook noch anner.

FRU
geiht na Koek.
Nu holl di man nich so lang bi den Bahnmeester up, krieg man de Botter ruut.
BOTTERWIEV
wischt sik gau noch maal de Näs un nimmt dat Laken van de Kiep.

Wat ik di segg, mien Deern, dor kannst' up stahn. Is jo aver ook keen Wunner biden Mann; al veer Johren hett he en kranke, quinige Fru tohuus sitten. Dor kann man denn jo nich väl to seggen.

[20]
FRU
kummt mit'n Töller trügg.
Nee, is ook bäter, man seggt nich to väl, sünst künn man sik licht maal de Tung verbrennen.
BOTTERWIEV
leggt ehr dree Stücken Botter up den Töller.

Mien söte Deern, nu hebb di man nich so mit din'n Bahnmeester, he hett di doch ofteens dorch mi Bescheed schickt.

FRU.
Wat du di aver Leegs dorbi dacht hest, is nich.
BOTTERWIEV
knippt een Oog to un kickt ehr van de Sied mit en veniensch Grinen an.
O jo nich! Ik hebb mi jümmer dat best dorbi för ju dacht, mien Deern, dor kannst' di to verlaten.
FRU.
Snackeri is so al in de Gang. Min'n Mann hebbt se ook al den Kopp verkielt.
BOTTERWIEV.

I, wat du seggst! Din'n Gnattsche, seggst du? Wat seggt de denn?? Hett de sik wat marken laten? Ward de eifersüchtig?

FRU.
Jo, mit een Maal!
BOTTERWIEV
lacht.

O Gott, Deern, nu mutt ik aver lachen. Dat mutt jo hellschen spaßig utsehn, wenn de en'n Eifersüchtigen spält.

FRU.
Spaßig is dat graad nich. He füng ook an, oever den Jung to sticheln.
BOTTERWIEV.

Nee, wat du seggst! Oever den Jung – juun lütten Arthur, seggst du? Wo kummt he denn dor up, nu dat dat Goer dood is?

FRU
treckt de Schullern.
Jä, wenn ik dat wüß?
BOTTERWIEV.

Na, Deern, du warst mi doch nich in Verdacht hebhebben? O nee! Ik wöörd mi jo lever de Tung afbiten. Ik hebb em doch dorto oeverrädt, dat he bi di anbäten hett. Ik ward em doch nu nich – o nee! Aver weeßt' wat, Deern, welkeen em uphißt hebben künn? De öle spitznäsige Schasseeupseher, den du maal bannig hest affohren laten.

FRU.

Meiersch, du büst slau as de Düvel. Dat's ook wohr. Dat kunn sien. An dat Aas hebb ik noch gor nich dacht.

BOTTERWIEV.
Jä, dor hest' aver sülvst schuld. Wat büst' ook glieks so brutt gegen em wäst.
FRU.

Ik kann dat ool spitznäsig Beest nu maal nich utstahn. Un as he mi dor bi den olen Doornstruuk bi de Schasseehuuk um de Knäp faten deed, hebb ik em en'n ant Muul langt, dat he vör Schreck sin'n Prüüntje oeverslaken hett. Dat hett he mi böös oevelnahmen.

[21]
BOTTERWIEV.
Dat haddst ook klöker maken kunnt.
FRU.
Jo, ik hebb mi naasten ook seggt, aver –
BOTTERWIEV.

Tööv man, wenn ik dat ruutkrieg, dat de din'n Olen uphißt hett, denn maak ik sien Karlien up em giftig. Dat givt en Theater. De geiht em glieks mit den Bessenstäl to Liev. De döscht em to'n Pannkoken, wenn se dull ward. Un din'n Gnattsche, den laat mi man ook eerst in de Handen krigen! Den will ik inwickeln, dat he siendaag keen Infell un keen Utfell wedderkriggt.

FRU.
O ha, Meiersch, fang bloot keen Geschichten an!
BOTTERWIEV.

Och, Deern, laat mi man maken! Ik kenn mien Lüüd as mien Botterkiep. Nimmt mit de Fru ehr Hülp de Kiep up den Puckel. Aver wat ik noch seggen wull, mien söte Deern: De nie Telegrafist up'n Bahnhoff, de hübsche, swarte meen ik – wo heet de man noch?

FRU.
Lühring meenst' woll.
BOTTERWIEV.
Jo, richtig, Lühring! Na, weeßt', de hett dat ook al bannig good up di.
FRU.
Och, wat he man hett! Du rückst ook oeverher Botter, ook woornäven keen is, Meiersch.
BOTTERWIEV
knippt een Oog to.
Nu segg du mi, wat Botter is, Deern! De Lühring hett mi al en Lock in'n Liev fraagt na di.
FRU.
Un du hest em sach nich oevel beraden, kann ik mi denken.
BOTTERWIEV.

Gott, Deern, ik ward di doch nich toweddern sien! Du weeßt doch, wenn ik di up de Ort to Gefallen sien kann –! Du künnst sünst jo hier mank de Fuhren versoren un versuurn. Kickt na de Klock. Deubel! Nu mutt ik aver lopen, sünst kaam ik bet Middag nich mehr bi de Beckersch an, dor givt dat hüüt Bohnensupp mit Schinkenknaken. De dörv ik mi nich vör de Näs wegfräten laten. 'dschüüß ook, mien Deern! Un wenn ik Lühring draap, denn kann ik schöön gröten – wat?

FRU
lacht.
Dat kannst' sach doon. 'dschüüß ook, Meiersch!
BOTTERWIEV
achtern ruut.
FRU
dreiht sik um un will na Koek.
BOTTERWIEV
kummt trügg.
Höör maal, mien Deern, wat ik noch seggen wull: Sall ik nix bi den Bahnmeester bestellen?
FRU.
O Gott, Meiersch, wi weet't jo noch gor nich, wat mit em is –
[22]
BOTTERWIEV.

Och, wat sall mit em sien! De is lang bi Huus un hett sien Olsch al de Jack vull lagen! Aver wenn du nix to bestellen hest –

FRU.
Nee, nee, loop man to! Denk an de Bohnensupp!
BOTTERWIEV.
Na – mi sall't eendoont sien! Ruut.
FRU
geiht na Koek mit de Botter.
BOTTERWIEV
kickt nochmaal achtern rin.

Wat ik noch seggen wull, mien söte Deern: Du weeßt doch, dat du vörrig Maal ook al nich betahlt hest?

FRU
ut de Koek.
Jo, jo! Ik hebb ook hüüt keen lütt Geld.
BOTTERWIEV.
Denn sünd dat nu veer Mark twintig – höörst'?
FRU
as baven.
Jo, is good. Schriev man up!
BOTTERWIEV.
Na, ik meen man! Wedder ruut.
FRU
kummt wedder rin, geiht an'n Aven un blivt in Gedanken stahn.

Buten geiht de Doer.
FRU.
Dat's he! Se geiht ant Finster.
BAHNWERTER
kummt rin mit Deenstmantel, Mütz, Handschen un Stock.
Hä! En asige Küll hüüt morgen! As'n Iestappen bün ik! Treckt af un kummt an'n Aven.
FRU.
Na, wat is denn nu?
BAHNWERTER.

Jä, wat is! Dat's en trurigen Kraam! 't is so good as gewiß, dat he bi de Brügg in'n Kanaal fullen is.

FRU
sackt up de Avenbenk.
O Gott! Hebb ik mi dat nich dacht! Hebbt se em denn al funden?
BAHNWERTER.

Dat nich! He liggt jo ünner dat dünne Ies. Mien Latern un sien Mütz legen upt Ies, de hebbt se al mit Stakens ranhaalt. Man kunn ganz düüdlich sehn, woor he an dat steile Oever daalsuust is. O Gott nee! Mi is ganz flau woorden. Wenn ik ahnt hadd, dat he so duun woer, denn woer ik sach doch wider mit em gahn.

FRU
unner Tranen.

Dat hebb ik di jo gliek seggt! – O Gott, nee! Dat hebb ik mi jo dacht, dat hebb ik jo gliek seggt – o nee – o nee –!

BAHNWERTER.

Jä, ik – ik – mi deit dat jo ook bannig leed! So'n goden Mann! – Dat givt nu gewiß noch en groot Gefraag un Gedo! Mi hebbt s' al meist dumm un doesig fraagt!

[23]
FRU
wischt de Ogen.
Is jo ook keen Wunner! Keen Minsch kann dat jo ook begripen, wo dat angahn kann!
BAHNWERTER.

Jä, du warst ook noch fraagt warden. Denn nimm di man in acht. Keen Woord, dat he besapen wäst is. Ik hebb der ook nix van seggt.

FRU
steiht up.
Ik segg allens, wat wohr is!
BAHNWERTER.

Dat deist du nich! Dormit is he nich wedder lävig to maken. Un denn hadd ik dat ook seggen mußt. Du nimmst di tosaam un swiggst doroever, sünst künn uns dat äklich begriesmulen.

FRU.
Wat wohr is, mutt man seggen.
BAHNWERTER.

Tüünkraam! Wenn man oeverher jümmer de ganze Wohrheit an'n Dag gäven wull – – o ha! wat dat woll för'n Kuddelmuddel in de Welt geev!

FRU.

Glöövst du denn, dat sik de Lüüd dor keen Gedanken oever maakt, wenn de Mann, de de Streck as sien Westentasch kennt, bi Nacht in'n Kanaal fallt! Dor ward so lang fraagt, bet dat ruut is, un denn sitt't wi noch slimmer an, as wenn wi dat nu glieks angäven wöörden.

BAHNWERTER.
Ik glööv, du büst dien Lävdaag noch keenmaal so up de Wohrheit versäten wäst as nu!
FRU.
Mit Loegen hebb ik mi sünst ook graad nich befaat't.
BAHNWERTER.
O jo nich!
FRU.
Kannst du mi dat vellicht bewisen?
BAHNWERTER.

O ha! Dat künn 'n langtoegschen Kraam warden, wenn wi uns doroever dat Striden kregen. Ik meen aver: Di muß dat doch ganz besünners an'n Harten liggen, dat man den Doden nich noch naseggt, he hett sik bi uns besapen.

FRU.
Worum mi denn besünners? Ik hebb em nich duun maakt!
BAHNWERTER.
Ik vellicht?
FRU.
Jo, du! Welkeen sünst?
BAHNWERTER
faat't ehr fast an'n Arm.
Wo kannst du so wat seggen?
FRU.

Wiel dat so is! Laat mi loos! Ritt sik loos. Du hest em besapen maakt! Dat segg ik nochmaal un noch hunnert Maal.

BAHNWERTER.

Ik segg di dat in'n Goden: Uennerstah di nich un laat so'n dumm Tüüg luudmärig warden, denn geiht di dat maal en Stunn siecht! De Bahnmeester hett jümmer geern sin'n Grog drunken. Du hest em jo ook faken en'n anröögt, wenn ik nich tohuus weer.

[24]
FRU.

De weren aver ook miendaag nich so, dat en Minsch dorvan so duun warden kunn. Du hest em aver duun hebben wullt.

BAHNWERTER.
Un worum hebb ik dat wullt?
FRU.
Dat he in'n Kanaal lopen süll!
BAHNWERTER.

O Gott! So verrückt kann ook bloot en Wiev sien! Un worüm süll ik wullt hebben, dat mien gode Bahnmeester versupen süll?

FRU.
Wiel du Torfkopp eifersüchtig büst.
BAHNWERTER.
Un wo sall ik dorto kamen, up min'n goden Bahnmeester eifersüchtig to sien?
FRU
dreiht sik na'n Finster af.
Jä, dat weet ik nich. Dat is dien Saak.
BAHNWERTER.

So! Sühst woll, Schütt, nu weeßt' mit'n Maal doch nich wider. Wenn du aver nix weeßt, denn holl ook din'n Snavel. All dien Gesabbel maakt den Bahnmeester nu doch nich wedder lävig.

FRU.
Jichtens en ool Klatschmuul hett di den Kopp verkielt – dat is de Grund.
BAHNWERTER.
Wo kummst du dor up? Hest du keen good Geweten?
FRU
huult.
Dat hebb ik nu dorvan, dat ik up den Bahnmeester höört hebb un di heiraadt hebb!
BAHNWERTER.
Dat glööv ik di, dat he dat daan hett!
FRU.
Du süllst di noch hüüt dorför bedanken.
BAHNWERTER.

Do ik ook! Sünst hadd ik mien Lävdaag nich so'n smucke Fru krägen; dat weet ik! Hm – tjä – na – Ik weer jo ook ganz narrsch vör Freid doroever, sünst woer ook de Jung nich so bannig gau kamen.

FRU
wütig ünner Tranen.
Du sullst di wat schamen, dat du so doroever spräken magst!
BAHNWERTER.
Do ik ook!
FRU.
Dat hett man dorvan, wenn man good to en'n Minschen is!
BAHNWERTER.
Ook noch! Nu laat man dat Getüün! Laat uns man fröhstücken; ik hebb Hunger.
FRU.
Fröhstücken? Ken'n Happen krieg ik daal!
BAHNWERTER.

Aver ik! Un'n Koem mutt ik mi ook to Liev slaan, dat ik binnen wedder updau. Mi is Liev un Seel tosaamfraren bi de Rumstaheri an'n Kanaal.

[25]
FRU
in de Koek.
BAHNWERTER
geiht na't Sofa un will sik achter den Disch setten, dorbi süht he, dat den Bahnmeester sien Bild wedder an de Wand bummelt.
Nanu! Hangt he al wedder dor? He nimmt dat Bild un smitt dat in en Komodenschuuv.
FRU
kummt mit Fröhstück ut de Koek.
Wat sall denn dat?
BAHNWERTER
sett't sik.

En Schilderi ahn Glas süht schofel ut. Mi sall keen naseggen, dat ik för min'n goden Bahnmeester sien Bild nich maal en anstennig Glas oever hadd. He schenkt'n Koem in un fangt an to fröhstücken. Hm – tjä – na –

FRU
sett't sik an'n Aven.
Ik ät nix!
BAHNMEESTER
schenkt wedder in.
Denn kickst' to!
FRU.
Wenn du so biblivst, kriggst du de Buddel hüüt sach noch leddig. Sünst hest du en'n namen.
BAHNWERTER.

Tellst du? Na, denn tell man to! Wat kann dat slechte Läven nütten, wenn de Minsch doch enes Daags so scheddrig afsusen mutt! Drinkt un schenkt wedder in. So, nu noch en'n, denn sall't noog wäsen; denn ward mi wedder anners. Itt.

FRU.

Ik kann jümmer noch nicht begripen, dat du nich bet an de Schassee mitgahn büst, denn haddst' em sach torädt, dat he de Schassee gahn woer.

BAHNWERTER.
Bün ik doch.
FRU.
Wat? Du hest seggt: bet an de ole Eek.
BAHNWERTER
drinkt.

So? Dat kann ook sien. So twüschen ole Eek un Schassee is dat wäst, do säd he, ik süll man wedder na Huus gahn, du kreegst sünst Langewiel in'n Bedd. Jawoll, so säd he.Schenkt in. He hadd oeverall'n Barg dumm Tüüg up de Tung, as dat so'n Dunen an sik hett. Ik glööv, he wull sik dat ook nich so ankamen laten, wo duun he weer.

FRU.
Wat hett he denn allens seggt?
BAHNWERTER
drinkt.

Ha – wat weet ik! Allerhand smucke Saken. Wenn he nich besapen wäst woer, hadd he sik sach wohrt, mi van so'n Kraam to vertellen.

FRU.
Van wat denn?
BAHNWERTER
bitt sik up de Unnerlipp.
Och – van allerhand Schietkraam! Will wedder inschenken.
FRU.
Ik denk, du wullt nich mehr drinken?
[26]
BAHNWERTER
haut den Proppen wedder fast.
Och so – jo! Hm – tjä – na –
FRU.

Dat is to schrecklich! Ik kann dat noch gor nich faten. Jeden Dag ward ik denken, de gode Man mutt maal wedder in de Doer kamen.

BAHNWERTER
is ant Finster träden, fohrt verfeert trügg.
Dor is he jo!
FRU
bi em.
Welkeen?
BAHNWERTER
stiev vör Schreck.
De Bahn – meester –
FRU
kickt ruut.
Minsch, dat is jo de Landbreefdräger. Maakt dat de Koem?
BAHNWERTER
kummt wedder in Verfaat.
Dammi! Ik bün doch nich duun? Lacht. Den Spaaß mutt ik em vertellen. Geiht achtern ruut.
FRU
kickt em na.
Ik glööv, de dode Bahnmeester spöökt al.

3. Akt

[27] Drüdde Akt

Enige Daag later up'n Namiddag. Buten helle Sunn. De Klock geiht up veer. Wenn de Vörhang uphievt ward, fohrt buten en Tog vörbi. Na en korte Wiel kummt de Bahnwerter in Deensttüüg achtern rin, hengt de Mütz an'n Haken bi de Slaapstuvendoer, treckt de Rullgandien vört Finster un geiht in de Koek. Ut de Koek kummt he mit en Buddel un en Koemglas, de he up den Disch stellt; denn schenkt he in un drinkt. Dorup holt he de Buddel gegen dat Licht, stickt sik de Piep an, nimmt en Tidung van de Komood un sett't sik int Sofa to läsen.

HOLTVAAGT
kummt lisen achtern rin.
Goden Dag!
BAHNWERTER
schütt in'n Dutt.
Hä, – Deuvel –
HOLTVAAGT.
Nee, de Deuvel nich, dat bün ik!
BAHNWERTER
givt em de Hand.
O ha! De Darms sünd mi meist vör Schreck ut'n Liev in de Stäveln sackt, so hebb ik mi verjaagt.
HOLTVAAGT.

Mußt' nich an di hebben, ool Jung. Dat mußt' de Lüüd oeverlaten, de keen rein Geweten un Gewarv hebbt. Stellt de Flint bisied un smitt de Mütz up de Avenbenk, denn kickt he sik um. Büst' denn nich na den Bahnmeester sien Greffnis wäst?

BAHNWERTER.
Nee, dat sühst' jo.
HOLTVAAGT.

Hm – so! Un wat maakst du nu hier för Uptoeg? Up'n hellen Namiddag dat Rollo daal un de Koembuddel up'n Disch? Och so! du suppst heemlich.

BAHNWERTER
treckt de Rullgandien hoog.
Nee, unheemlich. Mi weer de Sunn to grall bi'n Läsen. Wenn du ook en'n magst, schenk di man en'n in.
HOLTVAAGT
sett't sik up de Avenbenk un stickt sien Piep an.

Nee, danke! Beholl man för di; ik trööst mi anners. Kunst' denn ken'n Verträder krigen för de poor Stünn?

BAHNWERTER.

Nee, jedereen, de fri is, geiht jo sülvst hen. Is mi ook ganz mit. Laat s' em man ahn mi inkulen. Hm – tjä – na! Welkeen hadd den dat ansehn, dat de nu al afsusen müß!?

[28]
HOLTVAAGT.
Ik weet dat al soeven Wäken, dat de Bahnmeester an de Reeg weer.
BAHNWERTER
kickt em groot an.
Du hest –
HOLTVAAGT.

Up den olen Pasterpadd hebb ik sin'n Likentog sehn, dor gung he as eerst achtern Sarg an. Du weeßt jo, welken'n ik so to sehn krieg, de fohrt bald af, den hett de Bahnmeester Dood as neegsten in sien Deenstbook ansträken, bi den he anhollen lett.

BAHNWERTER
steiht unrustig up.
O Gott! Du mit dien verdreihte Spökenkikeri! Ik meen, dat haddst' di al lang afwennt.
HOLTVAAGT.
Wenn ik dat künn. Ik spräk bloot nich geern doroever.
BAHNWERTER.

Den Bahnmeester haddst du doch oever sach wohrschuun kunnt, vellicht woer he denn nich – in'n Kanaal fullen.

HOLTVAAGT.

Wohrschuun –? Tjä, weeßt', ool Jung, dat hebb ik fröher daan. Dat glöövt en'n jo keen Minsch! Utlacht hebbt s' mi, un tolest keem dat doch so, as ik dat seggt hadd. Dor lett sik nix bi doon. De Minsch kann sien Schicksaal nich ut'n Wägen gahn. Dat steiht al fast, wenn he sin'n eersten Adentog deit.

BAHNWERTER.
Och, wat du allens hest! Mi sall bloot verlangen, wat du mi ook noch maal so to sehn krigen warst.
HOLTVAAGT
kickt em groot un drang an.
Wullst du dat in'n Eernst van mi weten, Jörs?
BAHNWERTER
schuddert sik un kickt weg.
Och, Minsch, jo nich! Holl bloot dat Muul!
HOLTVAAGT.
Na, sühst'. Also segg ik di nix.
BAHNWERTER.
Dat Läven is en snaakschen Kraam.
HOLTVAAGT.

Jo, de een starvt, wiel he nich wedder jung warden kann, un de anner, wiel he nich oold warden kann. De een starvt an sien Krankheit, de anner an sien Gesundheit. De een starvt in'n warmen Bedd, de anner in'n kollen Kanaal.

BAHNWERTER.
Tjä, un de en heiraadt tweemaal un de anner nich eenmaaL
HOLTVAAGT.

As du un ik. Jo, dat kunn di up dien eerste Fru ehr Greffnis ook keen an de Näs afkleviren, dat du al na'n knapp dreeveerdel Johr en twede an'n Hals hebben wöördst.

[29]
BAHNWERTER
kick ut'n Finster.
Ik wull, ik hadd ehr miendaag nich sehn!
HOLTVAAGT.
Ik kenn en'n, de ehr di nich upsnackt hett, likers he ehr Ohm is.
BAHNWERTER.
Nee, dat is den Bahnmeester un dat Botterwiev jem ehr Wark wäst.
HOLTVAAGT.
Na, nu do man nich so! Du weerst doch rein narrsch na de Deern.
BAHNWERTER.

Ik kann di soväl seggen: Ut egen Stücken hadd ik mi dat nich waagt, min'n Bahnmeester sien Deenstmäken antofaten.

HOLTVAAGT.
Minsch, Jörs, nu snack nich! De Jung keem jo doch bannig gau.
BAHNWERTER
dorch de Tähnen.
Weeßt du, wat dat mien wäst is?
HOLTVAAGT
kummt in Enn, steiht Oog in Oog mit em.
Wat, du glöövst – –?
BAHNWERTER
geiht weg ant Finster.
Wenn domaals bloot mien Swester hadd bi mi bliven kunnt, denn woer dat allens nich schehn.
HOLTVAAGT
sett't sik wedder.
Is dat in'n Eernst dien Menung?
BAHNWERTER
up un daal.
Dat is't.
HOLTVAAGT.
Welkeen hett di denn den Brummer in'n Kopp sett't?
BAHNWERTER.
Nüms, do bün ik alleen achter kamen. Hest' di noch nich so wat ahnen laten?
HOLTVAAGT.
Nee, up so wat kaam ik nich so licht.
BAHNWERTER.
Dat liggt di sach en bäten ut de Richt. Du sühst bloot Spökels.
HOLTVAAGT.
Dat de Foß van Bahnmeester hier na din'n Höhnerstall lopen deed, dat hebb ik twors markt.
BAHNWERTER.
So, un wat seggst' nix?
HOLTVAAGT.

Tjä, ool Jung, weeßt': Wenn man Dreck anfaten deit, kriggt man dreckige Handen. Aver ik hebb mi miendaag nich drömen laten, dat so'n Gemeenheit dorbi in'n Späl wäsen künn. Ik glööv dat ook nich. Dat sühst du to swart.

BAHNWERTER
dorch de Tähnen.

Ik weet, wat ik weet. Dat hebb ik aver mit Stine aftomaken. Dat Goer is jo dood, un he ook. Mit'n Fuust. De snackt mi keen twede Deern an'n Hals!

[30]
HOLTVAAGT.
Dat is dien Saak wäst. Wat lettst du ehr di upsnacken.
BAHNWERTER.
Jo, wenn ik so klook wäst woer, as ik nu bün.
HOLTVAAGT.

Tjä, wenn ... Wenn mien Grootmoder veer Flünken hadd, denn woer s' en – Windmoehl. Un wenn den olen Aesel dat Fell joeken ward, denn nimmt he sik en junge Katt, un wenn he glöövt, se sall em ein, denn fangt de Katt em an to klein.Steiht up un nimmt Flint un Mütz, leggt den Bahnwerter de Hand up de Schuller. Ik segg di noch wat, ool Jung: Quäl di nich mit Gedanken. Gedanken sünd as Wörms, de en'n bi lävigen Liev van binnen upfrät't. He is dood. Un dat is good so. Un wenn di dien Katt to gluupsch ward, besnied ehr de Poten.

BAHNWERTER
kloppt mit de Knoeveln up'n Disch.
De will ik noch kranzheistern!
HOLTVAAGT.

Un denn holl di stiev un arger di oever nix, wat nich to ennern is. Allens, un kummt dat noch so mall, allens kummt, as't kamen sall.

BAHNWERTER.
Dat's en siechten Troost, wenn man mit so'n Unkruud as dien Süsterdochter ansitten deit.
HOLTVAAGT.
Ook Unkruud deit sien Deensten, man dörft bloot keen Goldlack un Rosen dor ut maken woelen.
BOTTERWIEV
kummt achtern mit de Kiep up'n Puckel rin.
Goden Dag ook! Ah! Dor fall ik jo wedder in de beste Sellschopp as de Brummer in de Melksupp!
HOLTVAAGT.
Jüst spräkt wi van Unkruud, un – batz – peddt uns de Botterhex in de Stuuv.
BOTTERWIEV
sett't de Kiep af un givt jeden de Hand.
Man sall den Düvel nich an de Wand malen. Lacht.
BAHNWERTER.
Hest' denn mien Fru nich mitbrocht?
BOTTERWIEV.

Nee, de wull noch wat besorgen, un ik hadd dat hild. Ik wull geern den Melkkutscher ut Pansdorp hier uppassen.

HOLTVAAGT.

Na, denn blievt bi'neen un biet't ju nich. Ik maak mi dünn, denn kann mi keen dick krigen. Achtern ruut.

BAHNWERTER
sett't sik wedder int Sofa.
Na, denn gah man sitten so lang.
[31]
BOTTERWIEV
kriggt de Koembuddel to sehn.
Oha! Wat kiddelt mi dor int Oog? Hollt de Buddel gegen dat Licht. Is noch en dägten Rest in.
BAHNWERTER.
De Rest is för de Gottlosen, Schenk em di in, Meiersch.
BOTTERWIEV
schenkt in un drinkt.

Gottlosen seggst'? Wischt sik oevern Mund. Ik weet nich, welkeen van uns twe de Gottlose is. Ik hebb unsen goden Bahnmeester de leste Ehr andaan.

BAHNWERTER.
Du höörst dor ook hen.
BOTTERWIEV.
So! Un du nich?
BAHNWERTER.

Nee, ik müß to Huus bliven un Kaffe kaken. Dat anner besorgt bäter mien smucke Fru. De paßt dor ook bäter hen as ik.

BOTTERWIEV.

Weeßt du, ool Gnattsche, ik hebb dat al lang markt, dat du de leste Tied nich good up den Bahnmeester to spräken weerst.

BAHNWERTER.
Tüün man nich. Ik hebb em doch so väl to danken.
BOTTERWIEV.
Dat meen ik ook.
BAHNWERTER.
Un di jo ook.
BOTTERWIEV.
Mi? Och, wat ik dormit to doon hebb –
BAHNWERTER.

Dor hest' ganz recht in. Wenn du un de Bahnmeester nich wäst weren, hadd sik mien smucke Stine mi miendaag nich an'n Hals smäten – – hier up'n Sofa.

BOTTERWIEV.
Un dat seggst' mit so'n Muul? Wat is di denn nu miteens dor nich an na de Mütz?
BAHNWERTER
sluckt sin'n Gramm daal.

Hm – tjä – na – ik meen man, se hadd mit di na Huus kamen kunnt. Wat drivt se sik denn noch in de Stadd rum!

BOTTERWIEV.

Rumdriven seggst'? Na, ik süll dien Fru sien un du sädst so to mi, denn wull ik di püüstern. Köpen wull se noch wat.

BAHNWERTER.
Dat duurt keen Stunn.
BOTTERWIEV.
Se wull sik ook wohrschienlich lütter Geld besorgen för mi. Se kunn mi nich betahlen.
BAHNWERTER.
So? Wat kriggst' denn van ehr?
BOTTERWIEV.
Och, is jo nich weert, dat man doroever snackt. De söss Mark dörtig –
BAHNWERTER
kummt in Enn.
Wat? Söss Mark dörtig hett s' bi di ranpumpt?
[32]
BOTTERWIEV.
Na, na, man nich gliek as en stöten Bull um so'n bäten Geld!
BAHNWERTER
kriggt Geld ut de Komodenschuuv un tellt dat up den Disch.
Hier hest' dien söss Mark dörtig! Jo!
BOTTERWIEV.
Minsch, dat is jo doch keen Ieltog. Dorum segg ik dat nich. Odder glöövst', ik bün bang, dat –
BAHWERTER.
Nu tell dien Geld un holl dien Muul, Meiersch! Do mi den Gefallen!
BOTTERWIEV
strickt gau dat Geld in.
Wenn't nich anners sien kann. Mien Schuld sall't aver nich sien.
BAHNWERTER.
Nee, du büst jümmer as en unbedarvt Goer? dat kenn ik.
BOTTERWIEV.
Ik bün de beste Minsch van de Welt, wenn man mi nix in'n Wägen leggt.
BAHNWERTER
lacht höhnschen.
Wat dat dien dre doden Mannslüüd ook seggen wöörden?
BOTTERWIEV.
De hebbt sik miendaag nich oever mi beklaagt. Ik dach ook jümmer, du süllst de veerde warden.
BAHNWERTER.
O Gott sall mi bewohren! Denn is dat jo noch'n Glück, dat ik mien Stine krägen hebb.
BOTTERWIEV
lacht.

Na, sühst' woll, nu hebb ik di doch so wied, dat du dien Glück sülvst begripen lehrst. Ik hadd di ook den Gnatzkopp en bäten hast utdräven, dat kann ik di flüstern. Mi haddst' nich so väl dormit argert as de arm Deern – mit all dien mallerigen Infell un Utfell van Iversüük.

BAHNWERTER.

Och nee! Wat du seggst! Ik sall eifersüchtig sien? Welkeen hett di denn dat up de Mau bunden? Hett se sik doroever beklaagt?

BOTTERWIEV.

Minsch, dat markt jo en Peerd, wat mit di loos is. Haddst di nich so'n smucke, junge Fru nähmen mußt, wenn dat nich hebben kannst, dat anner Mannslüüd ehr ook ankiekt. Un dat de Bahnmeester fründlich mit ehr weer, dat kann doch ken'n en'n Wunner nähmen, woor se doch oever twe Johren bi em in'n Deenst wäst is.

BAHNWERTER
kickt ut'n Finster un gnurrt.
[33]
BOTTERWIEV
umluurt sien Seel.

Jo, gnurr man, ool Biethund! Di hett ook woll bloot de ool spitznäsige Schasseeupseher den Kopp verkielt.

BAHNWERTER
dreiht sik um.

Meiersch, do mi en'n Gefallen un bliev mi mit den Kraam van'n Liev. Ik laat mi van di nich antappen as'n Beerfatt.

BOTTERWIEV.

As wenn ik nieschirig woer! Un de gode Bahnmeester is jo nu ook dood. Oever den bruukt sik jo nüms mehr to argern. Buten rullt en Wagen un knallt en Pietsch.

BAHNWERTER
an'n Finster, kickt na de Sied.
Dien Kalesch is dor. Maak man, dat du na Huus kummst!
BOTTERWIEV
nimmt de Kiep up'n Puckel.
Jo, sünst verheiraadt wi beiden uns vellicht noch. 'dschüüß, ool Gnattsche! Ruut.
BAHNWERTER
gnurrt ehr na.
Dat Wiev hett ook de Düvel ut de Schuuvkor fallen laten! Sett't sik wedder int Sofa.
FRU
kummt achtern rin in Truurkledung, 'n Handkorv an'n Arm.

Wat sünd denn dat för Grappen, dat du achtern afslaten best? Sett't den Korv in de Koek un geiht in de Slapstuuv, woor se den Hood afleggt un en Schört vörbindt.

BAHNWERTER.

De Kaffe steiht al lang fardig. Woornäven stickst' denn wedder de ganze Tied? De Bottermeiersch hett sik man även maal gau ehr söss Mark dörtig haalt. Haut up'n Disch. Ik hebb di al maal seggt: Ik will dat verdreihte Pumpen nich hebben, Wiev!

FRU
kummt ut de Slaapstuuv.
Schaamst' di gor nich en bäten?
BAHNWERTER.
Dat fraag ik di!
FRU
geiht na Koek.
Meenst', ik hebb Lust, mi van di wat vörgroelen to laten, wenn ik van en Greffnis kaam?
BAHNWERTER
begrippt sik.
Betahl dien Botter! Ik will dat nich hebben.
FRU
bringt Kaffeköpp un Kann up'n Disch.
Dat laat mi man mit Meiersch afmaken. Dor bruukt wi di nich mank.
BAHNWERTER.
Ik hebb dat betahlt. Ik mag keen unbetahlte Botter äten.
FRU.
Hett sik de Olsch ehr Geld denn föddert?
BAHNWERTER.
Woto süll se mi dat sünst woll up de Näs bummeln, wenn se't nich hebben wull.
[34]
FRU
argerlich na Koek.
Na, laat mi de wedder kamen! De sall wat hören!
BAHNWERTER.
Hest' den Koem mitbrocht?
FRU
stellt Backworen up den Disch.
Is dat för di de wichtigste Saak?
BAHNWERTER.
Dat kann di jo gliek sien.
FRU.
Na, denn wull ik, dat ik em vergäten hadd!
BAHNWERTER.
Denn güng ik sülvst loos un haal em mi.
FRU.

Soväl liggt di upstunns an din'n Koem? Sett't sik an'n Disch. Wat kriegt wi denn nu? Wullt du dat Supen anfangen?

BAHNWERTER
gütt Kaffe in.
Dor quäl di man nich um! Hm – tjä – na –
FRU
gütt ook in un itt un drinkt.
De Lüüd hebbt sik nich slecht wunnert, dat du nich bi weerst.
BAHNWERTER.
De Lüüd soelt sik um jem ehren egen Kleikraam kümmern. Ik besorg min'n alleen.
FRU.
Du haddst lieksterwelt so good 'n Verträder krägen as de annern.
BAHNWERTER.
Ik künn ken'n krigen.
FRU.

Ik segg jo: All de goden Minschen de moet't in'n Dood gahn, bloot dat Takeltüüg dat blivt an'n Läven.

BAHNWERTER
suggt an sin'n Kaffekopp.
Du lävst jo ook noch. Hm – tjä – na –
FRU.
Ik wull, ik woer dood.
BAHNWERTER
as baven.
Ik ook.
FRU
fohrt sik na't Oog.
Wat du wull dorvan versteihst!
BAHNWERTER
kaut.
Vellicht mehr, as mi good is.
FRU.
Maak di man al wedder wichtig, as wenn du de Apenborung Johannis utleggen künnst.
BAHNWERTER.
Vellicht wat Ähnlichs.
FRU.

Du best woll al Quasselwater ut dien Buddel sapen?! Wenn du man maal in'n Eernst mit dien Kenntnissen vör Doer kamen wullst.

BAHNWERTER.
Ik glööv nich, dat di dat Spaaß un Hoeg maken wöörd. – De Snecken smeckt rein na nix.
FRU.

Wenn man sik de Tung mit Koem begütt, kann man ken'n Koken smecken. Wieldeß se ook itt un drinkt. Haddst man lever din'n goden Bahnmeester de leste Ehr andaan, staats hier [35] to Huus bi'n Koem to Sitten un dumm Tüüg tosaamtogruveln, wat keen Spier van Verstand hett. Wenn de Lüüd noch keen Oorsaak hatt hebbt to snacken, nu hest' jem eerst richtig welk gäven. Du deist jümmer, as wenn du Wunner wat för'n Klook haddst, aver wenn du em maal wisen wullt, denn kummst' mit nix as dumm Tüüg to Gang. Jawoll, so büst du. Un du haddst di man lever de schöne Räd to Gemööt föhren süllt, de Paster Holthusen hollen hett, vellicht woer di dorbi en Lücht upgahn, wat uns' gode Bahnmeester för'n Minsch wäst is.

BAHNWERTER.
Dat weet ik bäter as de ool Droenbüdel van Preester.
FRU
steiht up, in Hitt.
Gornix weeßt du – gornix!Geiht in de Koek.
BAHNWERTER
lacht verbäten.
Man good, dat du mi nich för klöker holst, sünst – hm tjä – na – Ik segg –
FRU
kummt trügg un leggt dat Bild van den Bahnmeester up den Disch.

Hier hebb ik ook up unsen goden Bahnmeester sien Bild wedder Glas maken laten, dat he wedder an sien ole Städ an de Wand bummeln kann.

BAHNWERTER
kickt up un treckt de Ogenbranen tohoop.
Wat? För dat Bild hest' noch wedder Geld utgäven?
FRU.
Jä, umsünst maakt de Glaser dat nich, un ahn Glas wullst du dat jo nich an de Wand liden.
BAHNWERTER.
Ook mit Glas nich!
FRU.
Wat?
BAHNWERTER.
Dat Bild kummt nich wedder an de Wand!
FRU.
Büst du nu ganz un gor verrückt?
BAHNWERTER.
Mi eendoont! Ik will't nich hebben! Nu weeßt' dat!
FRU
hengt dat Bild an de Wand.
Un ik will dat aver hebben! Dat segg ik!
BAHNWERTER
smitt dat Bild gegen den Aven, dat de Glasschoeren umherfleegt.
So! Nu weeßt' Bescheed! Sluckt sien Wuut daal.
FRU
steiht verbaast in de Stuuv.

Nu ward't Dag! Dat du 'n Vagel hest, dat is ganz gewiß! Jüst hebb ik dat Geld för dat Glas utgäven, un nu smittst' dat twei!

BAHNWERTER
itt un drinkt, suggt as'n Oß an sin'n Kaffekopp, um sien Wuut to toegeln.
FRU
uult de Schoeren tosaam.

Dat ward mit di jo mit jeden Dag slimmer. Wenn dat so wider geiht, fangst' enes Daags gor noch [36] an un maakst den dullen Mann. Wied dorvan af büst' jo nich mehr.Bringt de Schoeren na Koek un kummt wedder trügg, sett't sik an'n Disch un schenkt Kaffe in. Wenn ik bloot eerst richtig dor achter kamen künn, wat du upstuns gegen unsen Bahnmeester hest, nu dat he dood is.

BAHNWERTER
swiggt un suggt Kaffe.
FRU.

Wenn du lever dat Muul hollen süllst, denn weeßt' 'n ganzen Büdel vull to tünen, aver wenn man di wat fragen deit, denn knippst' de Tähnen tosaam as een, de Lievpien hett. Mi schient aver, as wenn dor jichtens en ool Klatschwiev achter stäken deit, dat di den Doeskopp vull Motten sett't hett.

BAHNWERTER
gnurrt, hollt aver noch trügg.
FRU.

Dat is säker so'n Swien wäst, dat uns dat nich günnt hett, dat uns' Bahnmeester dat good up uns hadd. De Gemeenheit stippt jo ehr Näs oeverher dorhen, woornäven dat gode Minschen good geiht. Aver so'n Ort Lüüd mutt man to Liev, de dörvt man nich jümmer so in'n Düüstern wider wöhlen laten, sünst ünnerhöhlt se en'n dat ganze Huus. Du maakst jo aver noch gemene Saak mit de Oes, staats to seggen, welkeen dat is un wat s' di seggt hebbt.

BAHNWERTER
de sik nich mehr hollen kann.

Wiev, wat lettst' mi nich in de Roh? Wat pierst du mi jeden Dag mit dien Gefraag un Gestichel? Ik hebb dat allens in mi rinfräten, jümmer wedder rinfräten. Denn wat helpt dat, wenn ik noch groot Larm dorvan maak! To ennern is jo doch nix mehr an den – Swienkraam! He steiht up un geiht up un daal.

FRU.
Wat för'n Swienkraam? Welkeen hett di wat van Swienkraam seggt?
BAHNWERTER.

Welkeen? Hä! De Lüüd wohrt sik, wat Bestimmtes to seggen. Bloot andüden koent s', bloot sticheln un sik mit de Ogen toplinkern, dat man glieks markt, de weet't mehr. Gottsverdammi!

FRU.
So! Also seggt hett keen Minsch wat, du hest bloot allens so alleen –
BAHNWERTER
bölkt loos.
Nee, van em sülvst hebb ik dat höört!
FRU
kummt in Enn.
Wat! Van wän?
BAHNWERTER.
Van wän? Stell di man noch lang dumm! Van den Bahnmeester.
FRU.
Dat is nich wohr! Du büst besapen!
[37]
BAHNWERTER.
In sien Besapenheit hett he sik verraden. Nu weeßt' dat.
FRU.

Nu ward't noch bäter! Wat so'n besapen Keerl sik trechtquatschen deit, dat glöövt so'n Schaapskopp, as du een büst. Dat du so dummerhaftig büst, dat hadd ik nich glöövt.

BAHNWERTER.
Dat seggt keen Minsch in sien Duunheit, wat he mi vertellt hett.
FRU.
Wat denn?
BAHNWERTER.
Oever den Jung hett he sien Witzen maakt. Dat is sien Jung wäst, un mi hebbt ji ansmärt.
FRU.
Dat kann he nich seggt hebben! Dat lüggst du!
BAHNWERTER
steiht mit geballte Fuust vör ehr.

Wat? Du wullt noch van Loegens seggen? Sall ik di Woord för Woord uptellen, wat he mi allens vörquasselt hett? Dune Mund sprickt ut Hartensgrund, dat is en ole Weisheit. Aver en Vergnögen weer dat nich för mi, wat ik do antohören kreeg. Wat du för'n smucke, stramme Fru woerst, wat du för'n Bost, wat du för'n Achergestell, wat du för Been un Waden haddst! Dat künn mi sach gefallen, mit so'n schöön Stück Wiev jeden Avend to Bedd to gähn! Dat künn he sik denken, dor künn he ook mitspräken.

FRU.
De hadd sik wat schamen sullt, de ole besapene – de – gitt!
BAHNWERTER.

Un denn oever den Jung: Wat ik dat nich markt hadd, dat de Jung em so ähnlich wäst woer! Wenn ik wedder so'n smucken Jung hebben wull, süll ik man Bescheed seggen. Un so güng dat den ganzen Weg lang jümmerto – un ik muß dat noch allens as Spaaß nähmen un doroever lachen! O – Gottsverdammi noch maal! Dull künn ik warden, wenn ik doran denk!

FRU
huult.

So'n Gemeenheit! so'n Gemeenheit! O nee ook! Dat laat ik mi nich gefallen! Dat kann ik mi nich gefallen laten!

BAHNWERTER
kickt ehr verbaast an.
Wat? Wullt du vellicht den doden Bahnmeester noch verklagen?
FRU.

Wenn he läven deed, noch hüüt un düssen Dag! Poi! So'n gemene Keerl! De hett sik bloot argert, dat em dat nich glückt is, wat he jümmer wullt hett.

BAHNWERTER
ward unsäker.
Wat he wullt hett –?
FRU.

Jo! Ik hebb dat man jümmer nich seggen mucht, wiel wi doch sünst väl Godes van Bahnmeesters hatt hebbt. Aver tosett't hett he mi al, as ik noch bi em in Deenst weer. Dorum bün ik ook so froh wäst, as ik wegkeem un en orndlichen Mann kreeg. Dat he mi as dien Fru ook nich in Fräden laten künn, dat hadd ik [38] mi nich dacht. Un nu dreiht so'n Keerl dat so, un du büst so dumm un glöövst dat! O nee! Dat is to dull! Dat kann ik mi nich gefallen laten! Ken'n Dag, keen Stunn bliev ik mehr in'n Huus. Will in de Slaapstuuv.

BAHNWERTER
hollt ehr fast.
Wat wullt du?
FRU.

Weg will ik! Laat mi loos! In düsse Stunn noch gah ik ruut ut'n Huus. Mit'n Mann, de so slecht van mi denkt, kann ik nich ünner een Dack läven.

BAHNWERTER.
Hier blivst'! Meenst', ik will den Dreck noch jümmer widerpedden laten!
FRU.

Wat behollst' dat allens bi di? Wat sprickst' di nich ut? Denn hadd ik di al lang seggt, wo dat würklich stunn.

BAHNWERTER
de unsäker woorden is.
Dor ward de Düvel ut klook!
FRU
de dat markt, ward drook un frech.

Wat Klatschwiver un dune Keerls di seggt, dormit maakst' di un mi dat Läven suur, du Schaapskopp! Wenn dat nich to argerlich woer, kunn man meist doroever lachen. Nimmt dat Bild van den Bahnmeester van de Komood. Wenn ik dat allens wußt hadd, denn hadd ik dat Bild nich wedder na'n Glaser henbrocht. Nu sall't int Füür! Smitt dat Bild na Koek rin.

BAHNWERTER
kickt ut'n Finster.
Hm – tjä – na – ik segg –
FRU
geiht na Slaapstuuv roever.
Un denn maak ik mi fardig un gah ut'n Huus.
BAHNWERTER
dreiht sik na ehr rum.
Dat deist' nich.
FRU.

Meenst', ik will mi van di mit so'n Ogen ankiken laten!? Nee! Denn müß ik jo gar keen Schaam un keen Ehrgeföhl hebben. Ik gah weg. In de Slaapstuuv.

BAHNWERTER.

Maak doch nich noch mehr dumm Tüüg, as al maakt is. Wenn ik wußt hadd, dat dat so steiht, denn – Dat kunn ik jo ook nich ahnen. He is jo ook dood, un – un dormit laat nu den ganzen Kraam begraven sien. He geiht na achtern ruut.

FRU
kummt wedder rin im kickt em na.
Denn man to! Wenn man nix wedder utkleit ward!

4. Akt

[39] Veerde Akt

Een Wäk later so hen na Fröjohrsanfang. Wenn de Vörhang hooggeiht, klingelt dat Telefoon.

FRU
kummt ut de Koek un sprickt int Telefoon.

Ja – hier! Lacht. Dag ook. Jowoll, Herr Lühring! – – – Jo, deit mi ook leed, ik kunn aver nich ut'n Huus kamen. Ik weet nich, wat mien Olen upstunns hett, de lett mi nich weg; de weet dat jümmer so antostellen, dat he na Stadd kummt, wenn dat nödig ist. – – – Jo, ik weet nich, al de ganze Wäk sied den Bahnmeester sin Greffnis maakt he dat so. – – – So, Se hebbt bet hüüt Namiddag Tied. – – – Jo, ik will maal sehn, wat ik noch wegkamen kann.

HOLTVAAGT
is wieldeß in de Koekendoer träden un höört to.
FRU
de em nich wies ward.

Jo, ik kaam denn so gegen Klock ölven. – – – Jo, man to; Se koent jo so lang dor töven. – – – Och, wenn he mi nich weglaten will, gah ik ut'n Finster, odder ik gah glieks weg, solang he noch up Streck is. – – – Dat will ik man doon. 'dschüüß ook, Herr Lühring!Hengt an, dreiht sik um un fohrt mit'n Schri tosaam, as se den Holtvaagt stahn süht.

HOLTVAAGT
geiht rin.
Goden Morgen ook, mien Deern!
FRU
kummt wedder in Verfaat.
Dat du en'n ook jümmer un jümmer so verjagen mußt, Ohm! O nee ook!
HOLTVAAGT.
Dat ik di ook jümmer un jümmer as de Katt bi'n verbaden Melkputt to faten krigen mutt!
FRU
brutt.
Ik do nix Unrechts!
HOLTVAAGT.

Bewohre! Du deist bloot, wat di Hoeg maakt, wat dat nu recht odder unrecht is, dat maakt di keen Koppwehdaag!

FRU.
Ik bün ook oold noog, dat alleen to weten. Dien Vörmundschopp bruuk ik al soeven Johren nich mehr.
[40]
HOLTVAAGT.

Du bruukst ehr nich, aver du künnst ehr bruken. Du weeßt doch ook, wat ik din'n Vader up'n Dodenbedd tolaavt hebb: för di uttokiken, solang mi de Ogen apen staht. Un dat holl ik.

FRU
dreiht sik brutt af un geiht ant Finster.

Solang ik en unmündig Goer weer, hebb ik dat gellen laten; aver nu mit achtuntwintig Johren ward ik woll sach för mi alleen utkiken koenen.

HOLTVAAGT.
In gewisse Saken blivst du alltied en Goer.
FRU
trampt mit den Foot un kickt ut'n Finster.
HOLTVAAGT
geiht an den Disch.

Schaamst' di gor nich, mit den olen Gladdsnacker, den Lühring, so oever din'n olen ehrlichen un goden Mann to räden?!

FRU.
Jo, en schönen goden Mann is dat, de mi mit sien dummerhaftige Iversüük plagen deit.
HOLTVAAGT.
Du hest woll nix dorbi daan, dat he dat woorden is?
FRU.
Nee, dat bildt he sik allens in.
HOLTVAAGT.
So! Un wat ik hier upstunns to hören krägen hebb, dat hebb ik mi denn jo woll ook inbildt.
FRU.

Wat du woll höört hest! Ik hebb bloot vertellt, dat he mi sied den Bahnmeester sien Greffnis nich mehr na Stadd lett.

HOLTVAAGT.
Dor deit he recht in.
FRU.

Jowoll! Een Kreih hackt de anner de Ogen nich ut! Du mußt jo ook all sien Dummerhaftigkeiten goodheten. Aver ik laat mi dat nich gefallen, dat ji all up mi rumhackt. Midden in de Stuuv. Un ik laat mi van em hier nich as'n Slaav fasthollen!

HOLTVAAGT.
Du büst en ballstürig Goer, dat nich weet, wat dat deit.
FRU.
Wat do ik denn?
HOLTVAAGT
neeg bi ehr.

Mit Düvel un Dood drivst' dien Späl, bet du enes Daags maal wat anricht't hest, dat di sülvst bang ward vör dien Natuur.

FRU
will sik brutt van em wegdreihn.
Och, wat du man jümmer hest! So'n olen Quatsch!
[41]
HOLTVAAGT
holt ehr an'n Handgelenk fast.
Hier blivst' un tohöörst', wat ik di segg!
FRU
dreiht sik vull Trotsch van em af.
Behannel mi nich as en Goer! Ik laat mi dat nich gefallen! Laat mi loos!
HOLTVAAGT
holt ehr fast.

Wenn du up dat nich höörst, wat ik di segg, denn ward di dat noch maal van en anner Sied biböögt, de di aver noch faster anfaten deit as ik. Dat mark di!

FRU.
Pah! Bang maken gellt nich!
HOLTVAAGT.

Hier bi ju in'n Huus luurt mi al sied enige Wäken ut jede Huuk wat Leegs un Düüsteres an, för dat ik ken'n Namen hebb.

FRU.

Hier is wider nix loos, as dat he sin'n Rapps krägen hett sied den Dag, as de Bahnmeester verunglückt is.

HOLTVAAGT.

Dor haddst' oever nadenken sullt, up wat för'n Wies dat tosaamkamen sien künn! Aver nadenken deist' nich, bloot dumm Tüüg maken, dat man en ganz Dorp dormit kleden künn. Un dat de Bahnmeester starven muß, dat hebb ik all lang vörher wußt.

FRU
minnachtig.

Ooch! Nu kumm man ook noch mit din'n olen Spökenkraam! Dor kannst' mi doch nich mit bang maken! Dor lacht di jo doch jede vernünftige Minsch mit ut!

HOLTVAAGT.

Jo, Lüüd, de de Wohrheit seggt, wardt oeverher as Narren utlacht, bloot de Gladdsnackers un Loegenbüdels, de de Minschen jem ehr egen Dummerhaftigkeiten un Undoegden as rore Saken un hillige Dingen anprisen doot, de staht in hoog Ansehn. Du hest dat jo belävt, dat dat so kamen ist mit den Bahnmeester, as ik dat vörutsehn hebb.

FRU.
Dat kann jede Hansnarr achteran seggen. Bliev mi doch mit den Kraam van'n Liev!
HOLTVAAGT
luud un drang.

Un ik segg di: Wenn du dien leeg Späl noch wider bedriven deist un nich bitiden bidreihst, denn so kann hier noch mehr passiren.

FRU.

Wenn wat passiert, is dat nich mien Schuld, denn hett he schuld! Wat rädt he sik all för malles Tüüg in! Du süllst man weten, wat he mi verläden Wäk hier för dulle Dingen an'n Kopp smäten hett, as ik van den Bahnmeester sien Greffnis keem. Un[42] dat bloot, wiel sik de Bahnmeester hier de Näs bekielt hett un ut sin'n dunen Kopp ruut allerhand Hahnjökelkraam an'n Dag gäven hett, bi dat sik keen vernünftige Minsch wat denken deit.

HOLTVAAGT.
Dune spräkt de Wohrheit.
FRU.
De hebb ik em seggt. Dat hett hulpen.
HOLTVAAGT.

Wenn dat man würklich de Wohrheit wäst is, denn woer dat jo heel good. Bloot – up dat Flach büst du mi nich säker.

FRU.
Ik hebb nix mit den Bahnmeester hatt.
HOLTVAAGT.
So! Un wat lööp he hier? Woornäven 'n Voß loppt, sünd Höhner to krigen.
FRU.

Dat he mi nalopen is, dat stried ik nich af, aver dormit is doch nich bewiest, dat ik mi mit em inlaten hebb. Dat sünd stinkige Loegens!

HOLTVAAGT.

Ji wardt ju wohrt hebben, Tügen dortotoropen. Lest is dat jo so dull woorden, dat gor de ool unbedarvte Jörs dat markt hett.

FRU.
Den hett en ool Klatschmuul uphißt.
HOLTVAAGT.
Kann ook sien. Ik maak mi Sorg um den olen goden Jung. De leste Tied will he mi gor nich gefallen.
FRU.
Nee, mi al lang nich. Nu fangt he ook noch dat Supen an. Dat ward jümmer bäter.
HOLTVAAGT.

Wenn so'n nüchtern Mann, de siendaag nich väl um Koem gäven hett, miteens dat Suppen anfangt, denn will he sik dormit bedüsen. Den goden Jörs quält wat in'n Binnersten.

FRU
tuckt mit de Schuller.
Dat is sien Saak. Dor hebb ik nix to daan.
HOLTVAAGT.
Kiek mi maal an, Deern! Jo! Faat't ehr wedder bi de Hand.
FRU
will sik loosmaken.
Och, ik hebb dat Gedroen un Getüün oever. Laat mi loos!
HOLTVAAGT
dwingt ehr in de Kne, mit Dunnerstimm.

Ankiken sallst' mi, verdreihte Deern! Oog in Oog sallst' mit mi stahn un mi Bescheed doon up mien Gewetensfraag: Wän sien is dat Kind wäst?

[43]
FRU
wingert un wentert ünner den Olen sien faste Mannshand.
Ohm, laat mi loos! Auuu, Ohm! Du deist mi weh! Ik bidd di, Ohm Holtvaagt, laat mi loos!
HOLTVAAGT
dorch de Tähnen.

Du uprüttsig Goer! Ik süll di as en dulle Katt dat Gnick umdreihn, ehrer du en'n grundgoden Keerl to Grund richten deist, aver oever di to richten, is en'n annern sien Saak.

FRU
halv wenerlich, halv vull Trotsch ünner sien Fuust.
Laat mi loos, Ohm! Wat fallt di in! Wenn du mi nich looslettst, roop ik um Hölp!
HOLTVAAGT
ritt ehr wedder in de Höögd.

Kannst du mi up mien Fraag keen Antwoord gäven? Kannst du mi nich int Oog sehn? Denn is dien Geweten nich rein. Denn is dor ook wat an, mit dat de ool gode Jörs sik quälen deit. Denn best du em ook mit dat Goer ansmärt. Un denn verstah ik ook, worum du di miteens so um den Bahnwerter Jörs hebben kunnst, de anner Tied kuum för di en'n Blick weert wäst woer.

FRU
jaulich.

So'n Gemeenheit – o nee! – mi sowat antohechen! O – wenn ik bloot wüß, welkeen dat upbrocht hett, den wöörd ik vör Gericht trecken noch hüüt un düssen Dag!

HOLTVAAGT.

Frei du di, wenn du nich vör Gericht to stahn hest. Dien smucke Bahnmeester hett jo sien Betahlung al weg. Den hett de gröttere Bahnmeester, de oever uns' Lävensbahn kummandiert, to rechte Tied an de Kant brocht.

FRU
as baven.
Wat kann ik dorför, wenn he mi nalopen is!
HOLTVAAGT.

Wat? Wullt du mi vertellen, dat sik en anstennig Wiev ken'n Keerl van'n Liev hollen künn? Wenn di dat nich ook na de Mütz wäst woer, hadd he dat lang laten. Ik segg di dat aver nu noch maal: Nimm dat leste bäten, wat noch good in di is, tosaam! Nu dat de Bahnmeester dood is, ward di noch maal Gelägenheit baden, wedder up rechte Wägen to gahn. Verstah dat richtig un riet di tosaam! Dat künn noch graad Tied sien.

FRU.
Ik hebb nix Unrechts daan! Ken'n Minschen hebb ik wat Unrechts daan! Klatsch un Loegens is allens!
HOLTVAAGT.

Du bittst di ook sach ehrer de Tung af, ehrer du dat togivst. Maak dat mit di sülvst af, wenn du vor mi dien Binnerst versluten deist. Upbräken kann ik di jo nich as en Laad un en [44] Schapp. Ganz dood ward jo woll de Gewetensstimm noch nich in di sien. Versöök dat doch noch maal, dat Lege, wat die daaltrecken will, ünner de Fööt to krigen. Vellicht is doch noch gegen dat antogahn, wat sik al so düüster bi mi anseggt hett. Lett ehr loos.

FRU
wütig.
Du hest'n Vagel! Trotschig na Koek rin, sleit de Doer achter sik to.
HOLTVAAGT
schüddelt den Kopp un kickt nadenkern vör sik hen.
Nix to maken. Allens geiht sinen Gang. Geiht mit swore Schräd na achtern.
BOTTERWIEV
mit ehr Kiep up den Puckel kummt em achtern in de Mööt.
Ah – 'n Morgen ook! Nanu! Lööst wi twe uns hier al wedder maal af as Dag un Düüster.
HOLTVAAGT
eernst.
Dat is sach so, Bottermeiersch; aver Se sünd dat Düüster. Ruut.
BOTTERWIEV
sett't de Kiep up de Avenbank.

Hallo! Wat is denn mit em hüüt?! De maakt jo en Snuut as de Likenfru bi'n Dodenwaschen! Kickt rum. Hallo! Botterfru!

FRU
kummt wedder rin, noch in Raasch.

Wat? Du kummst mi wedder mit dien Botter in de Doer? Ruut! Bi mi best' utbottert! Verkööp dien Botter annerwägen!

BOTTERWIEV
verbaast.
Wat is loos? – wat –
FRU
de nu al ehren Grull up dat Botterwiev looslett.
Ik kööp keen Botter wedder van di! – Miendaag nich!
BOTTERWIEV
sett't de Handen in de Siden.
Du büst mi jo en snaaksch Deert! Du köffst keen Botter wedder van mi?
FRU
kriescht.
Nee, kannst' nich hören!
BOTTERWIEV
wiest mit en'n Finger na de Stern.
Di burrt woll hier baven wat, mien Deern? Odder hest du hüüt dien legen Daag?
FRU.

Van een, de mi um so'n poor lusige Mark glieks bi min'n Mann verklatschen deit, kööp ik nix wedder. Ruut mit di!

BOTTERWIEV
lacht ehr breed wat ut.

Nu mutt ik aver lachen! So'n Spijöök hebb ik lang nich hatt!Mit veniensche Betonung. Du wullt mi ruutsmiten? Du mi?

[45]
FRU.
Dat hest' al dreemaal höört! Aver du büst wat dickfellig.
BOTTERWIEV
neger an ehr ran.

Du wullt mi de Doer wisen? Du mi? Ik glööv, du vergittst, mit wän du spräken deist, mien gode Deern. Ik bün Bottermeiersch hüüt as alle Daag! Ik meen, du warst di doch en bäten begripen in dien Grulligkeit, wenn ik di dat scharp int Ohr fluster.

FRU.

För mienwägen kannst du den Düvel sien Grootmoder wäsen! Um so'n poor lusige Mark laat ik mi van en Botterolsch nich so behanneln. Un so'n ole Klatschwiver holl ik mi van de Doer.

BOTTERWIEV.

Kumm man wedder to di, mien Deern! Dat is sach bäter. Wat meenst', wenn ik nu würklich so oevelnähmsch bün un laat mi ruutsmiten?!

FRU.
Wenn dat man doon wullst!
BOTTERWIEV
mit en höhnsch Lachen.

Dor hebb ik doch ken'n Schaden van! Dat glööv man jo nich, mien gode Deern. Wat meenst', wenn ik gah un loop buten din'n Gnattsche oever'n Stävel un fang mit den an to snacken un kaam den so bi Wäg lang ook up den doden Bahnmeester un di to spräken. Un pack denn maal allens ut, wat ik so in mien Hart sien binnerste Laad verstäken hebb. Wat meenst' dorto, mien Deern?

FRU.

Pah! Dat ward di väl helpenl Wat du den in een Stunn intrechtert hest, dat räd ik em in fiev Minuten wedder ut. Dormit maakst' mi nich bang. Un wat wullt du em ook groot Nies vertellen? All, wat du em vörkauen wullt, dat hebbt em anner ole Klatschwiver ook al vörlagen.

BOTTERWIEV.
So! Un dat mit den Jung? Meenst', dat em dat ook wat Oles is? Hä?
FRU
maakt en Bewägung mit den Kopp, will gau wat seggen, weet sik aver glieks to möten.
Och – mi is nix to bewisen! Un dat Goer is dood.
BOTTERWIEV.

Nix to bewisen, seggst'? Mien gode Deern, wenn ik de Mund updo un anfang to vertellen, denn is allens bewiest van'n Kopp bet tenns de Föten. Un wenn dat allens luudmärig ward, denn steiht de hele Stadd up'n Kopp un spaddelt mit de Been, dat de Engel in'n Himmel en Blickspäl hebbt as van Anfang de Welt noch nich. Un dien Gnattsche un du ji koent ju denn man vör Schaam un Schann in den deepsten un düüstersten Soot verkrupen.

[46]
FRU
de al bilütten lütter ward.
Du warst allens vör Gericht verträden möten.
BOSTTERWIEV
lacht asig un höhnschen.

Gericht? Mien gode Deern, scheet man nich glieks mit so'n grote Kanoon, di künn sülvst de Kopp dorvan brummen warden. As wenn twüschen uns twe en Gericht wat to doon hadd! Dor mutt ik aver lachen!

FRU
mit en lesten unsäkern Versöök, sik de Olsch van'n Liev to hollen.

Wat du alleen seggst, gellt gor nix! Dat is eenfach Naräd un Klatsch! Nix kannst du di betügen laten! Du maakst mi nich bang! Un ik laat mi ook nich lenger van di an'n Leid hollen! Ik will nix mehr mit di to doon hebben!

BOTTERWIEV.

Och! Kiek maal an, wat du seggst! Un du glöövst, ik laat mi man maal även van di as en Lünk mit en Handklapp van de Doer jagen? Mien gode Deern, so lichte Woor bün ik nich, ik hebb mien gode hunnertsoevenuntachtig Pund an'n Liev sitten, dat is Gewicht, dat is di keen Handvull Plünnen un Knaken, dat man mit'n minnachtig Handgebärd in'n Rönnsteen smiten kann. Du leve Tied! Ik bruuk man bloot to vertellen, wat ik allens twüschen di un den Bahnmeester hen un wedder dragen hebb, dat is vör den Anfang al dicke noog. Un wat ik segg, mien gode Deern, dat steiht up faste Been as ik sülvst.

FRU
neeg bi't Hulen.
Loegens! nix as Loegens!
BOTTERWIEV.

Och, du kannst bina so schöön van Loegens spräken as de Preester in de Kark. Aver in de Stadd givt dat noch de Moder Griepsch, en bannig kloke Olsch, mi de wi twe al ofteens tosaamkamen sünd in wichtige Saken. De bruuk ik bloot mit een Oog en bäten drang antokieken, denn so betüügt de mi allens, wat ik will. Un de betüügt mi denn toeerst, dat –

FRU
sackt up dat Sofa, leggt de Arms up den Disch, den Kopp up de Arms un huult loos, wiel se tenns ehr Kraft steiht.
O nee – nee –
BOTTERWIEV
spält de Duursame.

Och, mien gode Deern, nu fangst' an to roren? Dat deit mi in de Seel leed! Aver jo, roor man, denn bruukst' nich to sweten, denn kriggst' up de Wies Luft! Un Luft mutt dat Goer jo hebben, dat is dat eerst Beding för de Gesundheit un de Rendlichkeit. Neger an ehr ran. Aver dat du all din'n Gramm un Grull, den du bi din'n olen Gnattsche daalslaken hest, up dien ool gode Bottermeiersch utspeen wullt, dat is nich nett van di. Dat laat ik mi ook gor nich ankamen, weeßt du, dat treck ik in as Drögeldook. So, so, so! Nu snucker di maal deger den ganzen Brass van Harten, dat helpt. Ik kaam [47] wieldeß bi un legg di dien Botter up'n Töller – Geiht na Koek un haalt'n Töller un en Mest.

FRU
blivt mit den Kopp up den Disch beliggen un snuckert vertwifelt un bedwungen ehren Strämel to Enn.
BOTTERWIEV
in gröttste Harten- un Selenroh, langt mit dat Koekenmest un mit den Dumen dre Stücken Botter ut ehr Kiep un leggt jem up den Töller.

Düsse Wääk is de Botter maal wedder to schöön; dat woer schaad, wenn du dorvan keen afkrigen süllst. Lickt Mest un Dumen af. So good is se al den ganzen Winter nich wäst. Man markt ook an de Köh, dat dat Fröhjohr kamen deit. So! Aver, mien gode Deern, nu mußt du ook maal wedder uphören, sünst roorst du di dien smucken Ogen toschann, mit de du all de Mannslüüd achter di antrecken deist. Un wat denn woll de swarte Lühring seggen wöörd, wenn du –

FRU
kummt wedder hoog.
Meiersch, ik bidd di, nu pier mi nich mehr!
BOTTERWIEV.

Wat? Ik di piren? Mien gode Deern, ik süll di piren? O Gott! All mien Daag hebb ik noch kenen Minschen nich piert. Bloot mi hebbt de Lüüd jümmer wat antohechen un an'n Tüüg to flicken. Dat geiht all de goden Minschen so. Dat kennt man al. Aver dat du nu ook noch so mit mi anfangen deist, dat hadd ik mi miendaag nich drömen laten. Un allens bloot, wiel dien gnadderigen Barrjärenschuver oever de poor Mark Bottergeld dull as en stöten Bull woorden is.

FRU.
Dor haddst' ook dat Muul oever hollen kunnt. Wat böögst' em denn dat bi!
BOTTERWIEV.

Mien gode Deern, kunn ik denn ahnen, dat he gliek so upblaken wöörd oever dat, wat ik so ganz blangbi seggen deed! Nee, mien Deern, dat weer nich schöön van di, dat du mi um so'n dummerhaftigen Kraam glieks den Stohl vör de Doer setten wullst! Dat hebb ik doch vör all mien Fründschopp – weet Gott! – nich verdeent! Un wenn ik wull, denn künn ik doroever mien blödige Tranen wenen; aver ik will't lever laten, sünst kregen wi hier Oeverswemmung in'n Huus, un wat to väl is, is to väl, dat säd ook de Köster, as he mit den dunen Doetz in den Jüüchenpool fullen weer.

FRU
bringt de Botter in de Koek.
BOTTERWIEV
deckt de Kiep wedder to.

So! Sühst' woll, Schütt, dat treckt sik all na'n Liev, meen de Snider, as, he dat Büxenbeen int Ermellock neiht hadd. Dat hadden wi wedder kloor, mien Deern. In de Koekendoer. Un wat ik noch seggen wull: [48] Hüüt kaam ik ook to'n eersten Maal bi den nien Bahnmeester. Hest em al sehn?

FRU
ut de Koek.

Nee, de is noch nich hier wäst. Ik bün ook gor nich nieschirig up em. Ik hebb noch noog um den doden uttostahn.

BOTTERWIEV
as baven.

Jä, weeßt du, dat is so een, de uns' Ort Lüüd jümmer ünnernäsig hollen deit un keen Woord plattdüütsch sprickt. Aver wat grabbelst' denn in dien Pottschemonutsche rum, mien gode Deern? Laat dat doch, wenn dat hüüt nich maken kannst.

FRU.
Nee, nee, nee! Ik hebb dat; dörtig Penn kannst' mit sach wedder ruutgäven. Kummt rin.
BOTTERWIEV
stickt in un givt ruut.
Hett dien ool Gnatzkopp di denn soväl Larm maakt um de poor anschräven Mark Bottergeld?
FRU.

Och, die bärt jo mennigmaal, as wenn he sin'n Klook nich mehr hadd. Dat Supen fangt he ook noch an, un ut'n Huus lett he mi oeverall nich mehr. Ik weet nich, wat de egentlich hett.

BOTTERWIEV
lurig.
Dat is sied de Tied, as de Bahnmeester versapen is, nich wohr?
FRU.
Jo, van den Avend an.
BOTTERWIEV
luurt er van de Sied an.

So. Un he hett jo doch den Bahnmeester mit de Lantücht noch'n Strämel längs brocht. Hest' nich so seggt?

FRU
nickkoppt.
BOTTERWIEV.
Un nu lett he di nich ut'n Huus?
FRU.
Nee, mi schient meist, he mag hier nich alleen wäsen; ik glööv, he gruut sik.
BOTTERWIEV.

Meenst' dat, Deern? O nee, dat ik nich lach! Aver vör wat süll he sik denn gruun? De dode Bahnmeester besöcht em doch heel wiß nich, de kööm ehrer maal to di. Wat meenst'?

FRU.
O nee, de kann mi ook geern van'n Liev bliven!
BOTTERWIEV.
Jä, aver wat süll denn dien Olen för Brummers in'n Kopp hebben?
FRU
treckt de Schuller.
Wenn ik dat wüß!
BOTTERWIEV.

Och, Deern, dat mutt doch ruuttokrigen sien! Ik süll an dien Städ sien, denn so hadd ik em dat al lang afluurt.

[49]
FRU.

Dor bün ik ook al achter an. Un ik krieg dat ook noch ruut, un denn – – Na, laat! An'n Finster. Wenn ik bloot den verdreihten Keerl nich heiraadt hadd!

BOTTERWIEV.

Jä, mien gode Deern, ik hadd di ook geern en'n annern anschafft, aver du haddst domaals nich lang Tied, noch koersch to wäsen, un he weer jüst so'n unbedarvten Hansjoochen, as dat sien muß, en annern woer di nich so licht up'n Liem gahn.

FRU.

Wenn ik ahnt hadd, dat de as en Türk vull Iversüük sitt, hadd ik mi likers noch besunnen. Un wenn ik nu doran denk, dat ik mit em hier mank de Fuhren noch Johren un Dag sitten sall – o nee! – denn künn ik dull warden.

BOTTERWIEV.
Jä, denn loop em weg.
FRU.

Un wat bün ik denn? En weglopen Wiev kickt ook jedereen scheev an. Dat best woer wäst, wenn he staats den Bahnmeester afsuust woer, denn hadd ik nu mien Pangschoon eerst maal, un denn so wull ik woll sehn, wat ik mi nich en'n toleggen kunn, de mi na min'n Smack is.

BOTTERWIEV
nimmt de Kiep up'n Puckel.
Jä, mien gode Deern, den giv em Rottengift! Dat helpt!
FRU
mit en verfeert Gebärd.
O Gott – Meiersch!
BOTTERWIEV.

Odder – arger em bilütten dood. Ik wöörd em soväl van Spöken vertellen, dat he sik vör Bang un Gruun upknüppen deed. Dor mußt' ook achter kamen, mien gode Deern, wat he egentlich hett. Ik hebb so mien Gedanken, weeßt du, aver man dörft nich allens seggen, wat man denkt, glöövt un weet. Ik meen man bloot: Dat mutt wat mit den Bahnmeester sien.

FRU
kickt ehr sturr in de Ogen.
Mit den Bahnmeester – jo – dat hebb ik ook al dacht.
BOTTERWIEV.

Du mußt tosehn, dat du em up jichtens een Wies ünnerkrigen deist. Dat hebb ik di bi mien dre Mannslüüd glieks in de eersten Daag afmaakt. Un denn deist' mit em, wat du wullt. Aver eerst mußt' wat hebben, mit dat du em fastleggst as den Hoffhund an de Käd. Du mußt ruutkrigen, vör wat he Bang hett. Ik süll du sien – na! Denn dat will ik di man seggen, mien gode Deern, wenn du nu nich tosühst, dat du Oeverwater kriggst, denn maakt he di noch dull.

[50]
FRU.

Jo, jo, so geiht dat ook nich lang mehr good.Lüstert na achtern. Pst! Dor is he al! O Gott, un ik wull noch ehrer weg. Nu hest du mi so lang uphollen.

BAHNWERTER
in Deensttüüg, kummt achtern rin.
'n Dag, Bottermeiersch!
BOTTERWIEV.
'n Dag ook! Na, hest' dien Streck wedder afstävelt? Weren keen Schruven loos?
BAHNWERTER.
Bloot een; aver de ool Schruuv kann keen Minsch fastkrigen.
BOTTERWIEV.
Wat is denn dat för een? Sitt de in din'n Kopp?
BAHNWERTER
hengt de Mütz an den Haken bi de Slaapstuvendoer.
Nee, de ool Schruuv büst du!
BOTTERWIEV
lacht.
Och, du ool Gnatzkopp!
BAHNWERTER.
Hest' dien Botter betahlt krägen?
BOTTERWIEV.
Wat süll ik woll nich! Aver dat is jo nich dien Saak!
BAHWERTER.

Dat is nich mien Saak? Ik sall ehr man äten, un ik mag keen unbetahlte Botter, de ward mi in'n Hals joeken. Sett't sik int Sofa. Nu maak man to, anner Lüüd woelt ook noch Botter up Brood hebben.

FRU.
Geihst' glieks na Stadd, odder hest' noch'n annern Weg, Meiersch?
BOTTERWIEV.
Jo, mien Deern, ik mutt hüüt noch na'n hogen Kamp rup.
FRU
plinkt ehr mit de Ogen to.
Dat's schaad! Ik hadd sünst mit di gahn kunnt. Ik mutt ook noch na Stadd.
BOTTERWIEV.

Na, denn 'dschüüß ook! Ik mutt man maken, sünst geiht mi dien Biethund noch an de Been. Mit'n veniensch Lachen achtern ruut.

BAHNWERTER
hett sien Piep herkrägen.
Wat seggst'? Du wullt noch na Stadd?
FRU.
Ik will nich, ik mutt. De Kaffe is up'n Rest, un denn mutt ik Wull hebben.
BAHNWERTER.

Dat kann ik di jo morgen mitbringen, denn mutt ik na den nien Bahnmeester wägen de ool Barrjär achtern bi den swarten Weg.

[51]
FRU.

Och wat! Denn bringst du mi wedder nidi de richtige Wull as lest, un denn givt dat nix as Stried un Arger. Ik gah lever sülvst. Hüüt vörmiddag paßt dat ook graad good.

BAHNWERTER.

Tüünkraam! Giv du mi man de richtige Proov mit, denn bring ik di ook de richtige Wull. Dorum bruukt wi nich en'n Dag achtern annern na de Stadd to büxen.

FRU.

Dat seggst du mi jedes Maal. Sied den Bahnmeester sien Greffnis bün ik de ganze Wäk nich wedder na Stadd kamen.

BAHNWERTER
stickt sien Piep an.
Is ook nich nödig.
FRU.

Dor quäl ik mi ook noch lang um, wat du dat nödig odder nich nödig findst! Ik maak mi eenfach trecht un gah loos. Ik bün doch nich dien Goer. In de Koek.

BAHNWERTER
kickt sik schu un mit fluckerige Ogen um un kummt in Enn.
Nee, Wiev, du geihst nich weg! Dn lettst mi hier nich alleen! Un wenn ik di insluten sall!
FRU
kummt trügg, hett de Schört afnamen.
Wat is dat? Du hest Bang, hier alleen to bliven? Nu sleit't dörteihn!
BAHNWERTER
argerlich, dat he sik verraden hett.

Welkeen seggt di, dat ik bang bün? Vör wän sall ik Bang hebben? Dreck hebb ik! Du sallst nich na Stadd, ik will't nich hebben.

FRU.

Glöövst du egentlich upstunns, du kannst mit mi rumstöten as mit'n Stävelknecht? Hä? Dat räd di man wedder ut! Dor weet ik mi gegen to wohren! Un wenn du nich alleen in'n Huus sien magst, denn nimm di doch den Hund so lang in de Stuuv, dat de di de Spökels van'n Liev bitt. Geiht in de Slaapstuuv.

BAHNWERTER
mit schue Blicken na alle Kanten achter ehr an na de Slaapstuvendoer.

Welkeen hett di seggt, dat ik Spökels seh? Halv banghaftig, halv vertwifelt. Wullt du mi ook noch för Narren hebben, verdreihtes Wiev?

FRU
ut de Slaapstuuv.

Denn bär di ook nich as en Narr. Dat kummt aver bloot van dien Supen, dat du in leste Tied anfungen büst. Dat kannst' nich af. Dat büst' nich wennt. Duurt nich lang, denn sühst' witte Müüs lopen. Mit so'n Banghaftigkeit fangt dat bilütten an.

BAHNWERTER
bölkt as'n Oß.
Ik segg di: Ik will dat nich hebben, dat du na Stadd geihst! Du treckst di wedder ut!
FRU
kummt mit Jack un Koppdook wedder ut de Slaapstuuv un kreiht em ook so luudhals an.

Ik ward di noch lang fragen, du [52] verrückte Keerl! Laat mi ruut, segg ik di, sünst maak ik hier'n Larm, dat man dat milenwied hören kann!

BAHNWEITER
bölkt noch duller.
Ik sluut di in, wenn du nich hören wullt! Ik ward di wisen, welkeen hier Mann in'n Huus is!
FRU
as baven.

Du büst mi'n schönen Mann, de sik van gemene Klatschwiver heel un deel to'n Narren maken lett! Du süllst di wat schamen, hier so'n Larm to maken um so'n Goerenkraam! Schamen süllst' di! Un ik gah doch na Stadd! Un wenn ik ut'n Schorsteen stigen sall!

HOLTVAAGT
kummt gau achtern rin.

Kinnerslüüd, ji groelt ju jo an, dat man't wied oever de Streck weg hören kann. Wat is denn bi ju al wedder loos?

BAHNWERTER.
Se sall nich na Stadd!
FRU.

De Keerl hett'n Vagel! Ik laat mi nich van em as'n Deenstdeern in'n Huus insluten. Ik hebb wat to besorgen, un ik gah na Stadd. Dat will ik maal sehn, wat mi hier een hollen kann!

BAHNWERTER
up ehr to.
Dat will ik di wisen, dat ik dat kann.
HOLTVAAGT
holt em trügg.

Begriep di, Jörs! Kumm, ool Jung, sett di daal un laat di begööschen. Ik will dat Deert maal in de Mangel nähmen! Schuvt em upt Sofa daal.

BAHNWERTER.
Se sall nich weg! Se sall mi nich alleen in'n Huus laten!
HOLTVAAGT
markt up.
Du wullt nich geern alleen wäsen? Good, denn bliev ik solang bi di, ool Jung.
BAHNWERTER.
Ik bün nich bang. Dorum bruukst' nich to bliven. Se sall bloot wägen den Klatsch nich na Stadd.
FRU.

Nix as verrücktes Tüüg hest' in'n Kopp. Ward nich lang duurn, denn hest' ganz'n Vagel un sühst' Spökels an'n hellichten Dag. Na Koek rin.

HOLTVAAGT
bi den Bahnwerter.

Laat ehr, Jörs! Räg di nich up, ool Jung! Kumm, bliev sitten! Du bäverst jo an'n ganzen Liev. Wat mußt' di um so'n uprüttsig Deert so in Grulligkeit bringen! Is jo de ganze Kraam nich weert. Bliev man sitten. Ik hebb Tied. Ik bliev solang hier, as se na Stadd is. Höörst'?!

BAHNWERTER
givt sik up den Holtvaagt sien sachtmödig Tospräken un sackt in de Sofahuuk trügg.

Jo – jo – wenn du dat wullt, denn mag se för mienwägen to'n Düvel gahn! Ik – ik – [53] aver ik bün nich bang – So'n Tüünkraaml Wat süll ik woll bang wäsen!

HOLTVAAGT.
Nee, nee, glööv ik ook nich!
FRU
mit'n Korv an'n Arm, kummt ut de Koek.
So. Ik gah nu weg.
HOLTVAAGT
geiht na ehr ran.

Gah na Stadd. Ik bliev solang bi em. Aver dat segg ik di: Wat du up af wullt, dor will ik di denn doch'n Sticken vörstäken!

FRU
smitt den Kopp in de Nack un geiht na achtern.
Pah! Wat ik will, dor sall mi nüms in towedder sien! Ook mien Ohm Holtvaagt nich! Ruut.
BAHNWERTER
mit de Fuust up'n Disch.
O – ik kunn dat Deert mennigmaal dood haun! So kann de en'n in Gramm un Grull bringen!
HOLTVAAGT
de Flint un Mütz un Stock in de Huuk up de Avenbenk laten hett, steiht bi em.

Jo, jo, ool Jung, dat kann ik di toglöven, de Deern hett den Düvel in'n Balg. Aver segg mi bloot um allens in de Welt, wo kannst du miteens so'n Bang krigen, hier alleen in'n Huus to bliven?

BAHNWERTER
kummt in Enn.

Ik hebb keen Bang – vör'n Düvel nich! Snack doch nich! Wat süll ik bang sien! He kann mi nix! Gor nix kann he mi anhebben! Un wenn he ook jümmer achter mi ranspöökt! Un wenn he ook nachts umt Huus rumluurt. He is dood! Inkuult hebb s' em! Deep in de Eerd liggt he! Wat süll ik för den Bang hebben! Keen Spierken Bang hebb ik vör den! De hebb ik in'n Läven nich vör em hatt, un de hebb ik ook nu in'n Dood nich!

HOLTVAAGT.

Sallst' ook nich, mien gode Jung! De kann di ook nix. Hest' ganz recht in. Den laat sik man um sien ewige Seligkeit kümmern. De kummt di nu nich wedder oever de Doer. Aver du mußt di nu ook to Roh gäven oever den Kraam. Du mußt de Deern nu ook Gelägenheit gäven, dat se sik up ehr Best besinnen kann. Du mußt nu nich jümmer wisseweg mit ehr krakählen. So in'n Ruff un up'n Stutz kann man doch ut keen Kreih en Lark torechtschoostern. Un denn ook dat dummerhaftige Supen mußt' laten. Dat bringt di jo ganz ut'neen. Dat kannst du doch up de Duur nich af.

BAHNWERTER.

Ik mutt'n Koem hebben. Ik mutt dat bedüsen in mi, wat mi sünst as'n dull Deert territen deit! O Minsch, Holtvaagt, [54] wenn dien Süsterdochter maal för dat, wat se ut mi maakt hett, bi unsen Hergott instahn sall, denn kann se noch maal bannig in de Kniep bi kamen!


Buten Signaalklocken.
BAHNWERTER.

Nu mutt ik ruut. Steiht up un langt na de Mütz. Aver dat ik bang bün, dat bruukst' nich to glöven, mien gode Holtvaagt. För mienwägen bruukst' di nich uptohollen. Ik ward mit em fardig ook in'n Dood. Ik bün jo ook in'n Läven mit em – He geiht achtern ruut.

HOLTVAAGT
schüddelt den Kopp.

Wat kann so'n Aastüüg ut'n goden Keerl maken! Maakt en poor gaue Schräd up dat Telefoon to. Aver ik will doch maal versöken, wat ik dat slimme Schicksaal nich doch noch uphollen kann! Nimmt dat Telefoon in de Hand un sprickt rin. Is Telegrafist Lühring noch up Staatschoon? – So, will jüst weggahn. He müch maal up en poor Wöörd rankamen. Bloot so in de Ulenflucht will ik em wat seggen. – Woelt se so good wäsen! – – – Jo – hier! Nee, dat is nich de Bahnwerter, dat is de Holtvaagt, mien gode Herr Lühring. – – – Wat dat deenstlich is, dat ik van Se will? – Aver säker. Dat is lieksterwelt so deenstlich, as dat weer, wat se hier vör'n gode halv Stunn mit mien Süsterdochter spraken hebbt. – – – O, o, o! Man jümmer suutje mit de jungen Peerd! – Jo, jo, bün glieks fardig. Toeerst sall ik Se seggen, dat Se hüüt up mien Süsterdochter nich töven bruukt. Se hett doch keen Tied to kamen. To tweed segg ik Se dat: Wenn Se Bahnwerter Jörs sien Fru noch lenger nasnüffelt, denn spräk ik maal mit den Staatschoonsvörsteher odder schriev an Se ehr Direkschoon. Un mien Woord hett Klomm, dor koent S' up af. Denn sünd Se in en poor Daag versett't un oever alle Bargen, so gau as Haas, wenn de Hund blafft. Un to drüdd: Wenn ik Se likers noch maal hier in Bahnwerter Jörs sien Revier rumströpen un rumhahnjökeln seh, denn kriegt Se soväl Schacht, dat Se sik annerdaags van de egen Ribben un Schinkens Moerbraden sniden koent. Fardig!Hengt an.


Dat Telefoon klingelt wütig.

HOLTVAAGT lacht höhnschen mit en Gebärd, as wenn he seggen wull: Dat hest' weg!

Buten kummt dat Rullen van enen Tog as en Gewidder neger un neger.

5. Akt

[55] Föfte Akt

Avends; up de Späldäl fallt ut de Koek de Lichtschien van de Lamp. Buten huult de Fröhjohrsstorm. Dat Dunnern van en'n Tog, de vorbifohrt is, vertreckt sik in de Feern.

BAHNWERTER
kummt na en Wiel achtern mit de Handlücht rin, kickt na Koek rin.

Stine! – – – Stine! – – Verdori, woor stickt dat Wiev denn!Geiht na Koek rin, man höört em en Doer upmaken un ropen. Stine! – Stine! Denn kummt he mit de Lamp ut de Koek, de he up den Disch stellt. De is doch nich weggahn, wieldeß ik den Tog – Geiht in de Slaapstuuv mit de Handlücht.


Buten in de Koek klappt en Doer.
FRU
kickt ut de Koek rin.
Wat is denn loos? Wat roppst du na mi?
BAHNWERTER
kummt trügg un bringt de Handlücht na den Fluur ruut.
Gottsdunner, Wiev, wenn du achtern wäst büst, wat givst' mi denn keen Antwoord!
FRU.
Wat wullt du denn? Wat sall ik?
BAHNWERTER
sett't sik up de Avenbenk.

Nix sallst'! Ik wull weten, woornäven du stäken deest. Wenn du achtern wäst büst, haddst' jo ook man wat seggen kunnt.

FRU
mit en minnachtig Koppgebärd.

Pah! Mit di ward dat ook van Dag to Dag leger! Nu kann ik al nich mehr na achtern gahn, denn kriggst' al Bang.Nimmt sik en Handarbeid un sett't sik up dat Sofa an den Disch. Upt lest waagst du di sülvst nich mehr alleen in'n Düüstern na achtern, denn kann ik noch jedes maal mitgahn. O Gott! meist künn man lachen, wenn't nich to verrückt woer.

BAHNWERTER.

Welkeen seggt di, dat ik bang bün? Laat dat Gestichel, sünst is glieks wedder de Krakeel in de Gang! Ik hebb keen Lust mehr, jümmer un jümmer wedder Krach to maken. In di bringt man jo doch keen Vernunft rin.

FRU.
För de Vernunft bedank ik mi ook, de mi so'n Keerl, as du de leste Tied büst, bibringen will.

Buten blafft en Hund.
BAHNWERTER.
Wat hett denn de Hund to blaffen?
[56]
FRU.
Den maakt woll ook de Storm dull.
BAHNWERTER
stütt't den Kopp up beide Handen un kickt vör sik daal.

De Hund blafft wedder.
BAHNWERTER
horkt up.
FRU
de dat markt, will em dorvan afbringen.

Ward nich lang duurn bi den Storm, denn sitt wedder Leitungsdraht tosaam, denn kannst' morgen bi Daag wedder in een Tuur weg up den Mast rumkladdern.


De Hund blafft noch.
BAHNWERTER.
Wat blafft de Hund denn bloot?
FRU.

Gott! Laat doch den Hund! As wenn de nich ofteens maal blafft. Is vörhen nich al en Telegramm kamen wägen de Leitungen morgen fröh?

BAHNWERTER.
Jo, dat liggt dor up de Komood. Aver wat hett denn de dummerhaftige Hund?!Steiht up.
FRU.
Minsch, laat doch den Hund blaffen so väl, as he will. Dor hest' di doch sünst nich um quält.
BAHNWERTER
geiht na Koek, man höört em de Doer na buten upmaken un rutropen.
Karo! Karo! Wullt' still sien! Kusch di!
FRU
horkt mit gespannte Mien.
Wat de Hund dat vellicht widdert hett, dat dor een –
BAHNWERTER
stött 'n gräsigen Schri ut.

De Doer buten ballert to.
BAHNWERTER
kummt mit'n verfeerten Gesichtsutdruck un bäverige Kneen, de Ogen wied upräten, wedder trügg un sackt up de Avenbenk.
FRU
is ook in Enn kamen.
Minsch, wat is di? Wat bölkst' denn?
BAHNWERTER
wiest na achtern.
De Bahn – de Bahn – meester –
FRU
neger ran.
Wat is? Büst' narrsch?!
BAHNWERTER
ünner Hirnen.

In de lütten Fuhren – de Maan keek jüst dorch de Wulken – dor stunn he – de Uniform – dat witte Gesicht – – Giv – giv mi 'n Koem – 'n Koem mutt ik hebben!

FRU
up de ehr Gesicht en veniensch Utdruck träden is, geiht na Koek un haalt em Buddel un Koemglas.
Mann, dat ward mit di würklich to slimm! Denn mutt ik doch den Dokter maal fragen.
[57]
BAHNWERTER
ritt ehr Buddel un Glas weg, em bävert de Handen.
Giv her!
FRU
nimmt em wedder af.
Och wat! Di fleegt jo de Handen, dat du allens vörbigüttst. Laat mi man.Schenkt in.
BAHNWERTER
drinkt girig.
Noch en'n! O – mi früst –
FRU
schenkt noch en'n in.
Dat's aver noog – Mehr kriggst' nich. Dat Supen süllst' man lever ganz laten.
BAHNWERTER.
O – mi is, as hadd ik les in'n Liev.Drinkt un schuddert sik. Ik wull, ik woer dood!
FRU
sett't de Buddel in de Koek, kummt trügg, steiht bi em.
Wat hest du di denn bloot dor trechtkäken?!
BAHNWERTER.

Ik hebb em düüdlich sehn! In'n Maanschien. De Uniform – de blanken Knööp – dat witte Gesicht – Wo kummt in'n Düüstern sünst en Bahnuniform in de lütten Fuhren – Dat is he.

FRU.

O Mann – wat will he denn van di? Du kannst en'n jo grugelig maken! Wat süll denn de dode Bahnmeester hier rumtospöken hebben?

BAHNWERTER
mit'n schuun Blick.

Ik weet nich. He stunn dor. He keek hierher. He luurt up mi. Oeverher luurt he up mi. He günnt mi dat Läven nich. He günnt mi di nich. He hett di hebben wullt. Nu sall ik ook doodgahn. Umt Huus slickt he jede Nacht. Wenn man den Aden anhollt, kann man sien lisen Schräd hören. Tupp – tupp! Tupp – tupp! geiht dat jümmer rund um dat Huus rum. Un bi Daag – Giv mi noch'n Koem! Mi früst noch so.

FRU
langt na Koek rin un givt em noch en'n Koem.
Wat is denn bi Daag? Hest' em denn bi Daag ook al sehn?
BAHNWERTER
drinkt.

Sehn? – sehn? Dat jüst nich. Aver mi is jümmer, he mutt dorch de Finstern rinkiken, wenn ik hier alleen bün. Mi is jümmer, as stünn he buten up de anner Sied van de Streck achter de grote dicke Fuhr, un jedes Maal, wenn de Tog vörbisuust, denn – denn is mi, as keek he um den Stamm rum.

FRU
steiht bi em.
Dat kummt dorvan!
BAHNWERTER
schuult ehr an.
Wat meenst'?
FRU
brutaal, jedes Woord mit Betonung.
Du hest em duun maakt un in den Kanaal stött!
[58]
BAHNWERTER
kummt in Enn, sien Ogen sünd wied upräten, he langt mit de Handen na ehr, fallt aver slapp up de Benk trügg.
Wa – wa – wat – seggst – du –?
FRU.
Dat is de Wohrheit. Vor mi verstickst' di nich mehr. Du hest em in den Kanaal stött!
BAHNWERTER
hiemt.
O – du – Aas –!
FRU.

Kann sien, dat ik dat bün. Wat sall man hier buten mank de Fuhren anners warden as slecht odder dull!

BAHNWERTER
kriggt ehr faat.
Wat hest du ut mi maakt, du Beest van Wiev! Wat hest du ut mi maakt!
FRU.
Laat mi loos! Wullt du mi ook noch doodmaken?
BAHNWERTER
sackt mit Wenen in sik tosaam.
O – Wiev – Wiev – Wiev –
FRU
krüüzt de Arms oever de Bost.

Hä! Dorto hest' Kraasch hatt, den dunen Keerl dat Över daaltostöten, aver nu mit dien Daad alleen fardig warden, dat kannst' nich. Nu kriggt di de Dode ünner, wenn – wenn ik di nich help.

BAHNWERTER
kickt hoog.
Stine – du warst mi nich angäven –
FRU.
Wenn du deist, wat ik will –
BAHNWERTER
mit sturre Ogen.
Wenn ik do – wat – du – wullt –
FRU.
Glöövst', ik hebb Lust, as'n Mörder sien Wätfru rumtolopen?
BAHNWERTER
schuddert in sik tosaam.
Mör – der –
FRU.
Dat woer, weet de Düvel keen Vergnügen! Aver van di tribeliren laat ik mi ook nich mehr. Dat is ut.
BAHNWERTER.
Denn so – denn so – hest du mi nu in de Hand –
FRU.
Dat sall dien Schaden nich sien.
BAHNWERTER
faat't ehr miteens mit verfeerte Ogen an'n Arm.
Dor geiht een buten! Is de Doer dicht?
FRU.
Minsch, dat is de Storm.
BAHNWERTER.
Dor faat't een an de Doer. Dor geiht een umt Huus. Stine!
FRU.
Hest' de Doer na Koek ook tomaakt?
BAHNWERTER
lüstert mit banghaftige Ogen na achtern.
Jo – jo – Höörst' dat nich? dat is he. Nu kummt he. Nu is he an de Doer. He kann nich rin.

Buten kloppt wat ant Finster.
[59]
BAHNWERTER
kummt mit'n gräsigen Schri in Enn.
FRU
hett sik ook verfeert, steiht bi de Koekendoer un weet nich, wat se doon sall.
HOLTVAAGT
buten.
Hallo! Maakt doch maal up!
FRU
geiht na achtern.

Kumm to di, Mann! Dat is Ohm Holtvaagt. Wat jaagt de uns denn noch so'n Schreck in! Wat will de denn noch so laat? Geiht in den Wachruum un lett den Holtvaagt rin.

HOLTVAAGT
kummt rin.
Goden Avend ook!
BAHNWERTER
matt, givt em de Hand.
Goden Avend, Holtvaagt!
HOLTVAAGT.
Na, wat sittst du denn dor as so'n Hümpel Jemmerlichkeit?
BAHNWERTER
will sik tosaamriten, maakt 'n Grimaß.
O – ik – ik. Mi is nix.
HOLTVAAGT
kickt de Fru an, de na Koek ringeiht.

Hebbt ji ju al wedder bi de Plünnen hatt? Kinnerslüüd, nu ward't aver sach Tied, dat ji wägen den Kraam oevereen kaamt. Sünst givt dat doch noch en leeg Enn. Stellt Flint un Stock bisied.

FRU
kummt wedder trügg un sett't sik to ehr Handarbeid an'n Disch.

Kannst di beruhigen, Ohm. Hier is nix wäst. Wi hebbt bloot 'n Schreck krägen, as du ankloppen deedst. Um de Tied is man sik doch ken'n Besöök mehr vermoden.

HOLTVAAGT
sett't sik to den Bahnwerter up de Avenbenk.

Wat hebbt ji denn beide Doeren dicht? Sünd ji bang vör Deev? Ik muß ruut na den Poggendiek, sünst klaut se mi oever Nacht bi dat Wäder wedder'n Wagen vull Holt weg. Ik gah na den D-Tog nochmaal langs. De Storm geiht jo ook bannig tokehr. De brickt mi wedder'n Barg daal. To den Bahnwerter, sleit em upt Knee. Na, ool Jung, will di de Piep vanavend nich smecken? Du maakst jo'n Gesicht, as wenn du in de Höll käken haddst!

BAHNWERTER
is in'n Dutt schaten.
In – de Höll – jo – jo hm – tjä – na – Ik segg –
HOLTVAAGT.
Wat ji beiden ju hier so bilütten trechttimmert hebbt, dat lett ook al so binah na en Stück Höll.
FRU.
Mien Schuld is't nich. Den Larm maakt he. Wenn't na mi geiht, weer allens in Fräden afgahn.
[60]
BAHNWERTER
kickt na de Klock un steiht langsaam up.
Na di sall dat jo nu gahn. Nu sprick man nich mehr doroever. Geiht na Koek rin.
HOLTVAAGT
kickt de Fru an.
Wat? Na di sall dat nu gahn? Will he de Büx uttrecken?
FRU.
Och, de tüünt jo bloot. Denk di man nix dorbi.
HOLTVAAGT.
Jä, Kinners, up een Enn mutt dat ruut. Een Weg mutt sik finden laten.

Buten Signaalklocken.
BAHNWERTER
kummt trügg, nimmt sien Mütz un geiht in den Wachruum na achtern, woornäven he sik de Handlücht anstickt.

Jo, de findt sik ook sach. Hest ganz recht in, Holtvaagt. Un de Büx bruuk ik dorbi ook nich uttotrecken.

HOLTVAAGT.
Meenst' dat, ool Jung? Na, denn man to. Is ju de grote Insicht hüüt avend bi all dat Wäder kamen?
BAHNWERTER
kummt mit sien Lücht in de Hand na Stuuv rin, steiht un kickt mit grote Ogen van en'n to'n annern.
Is dat woll. Hm – tjä – na – Wat ik noch seggen wull – Faat't sik an'n Kopp. Tjä – wat denn –
FRU.

Nu droetel man nich lang! Dat ward Tied. Wenn noch wat seggen wullt, kannst' dat jo naasten seggen, wenn de D-Tog vörbi is.

BAHNWERTER
kickt ehr groot an.
Kann ik jo – hm – tjä – na – Kickt den Holtvaagt an un geiht mit langsame, swore Schräd ruut.
HOLTVAAGT
steiht up un geiht na de Fru an den Disch.
De kummt mi snaaksch vör. Wat is hier wedder loos wäst? Ruut mit de Spraak. Sünst segg ik dat.
FRU.
Nix is loos wäst. Wenn du mehr weeßt, vertell man.
HOLTVAAGT.
Un wat hadd de Lühring hier so laat in'n Düüstern rumtosnüffeln?
FRU
deit verwunnert.
Wat? Lühring? Ik hebb ken'n Lühring sehn.
HOLTVAAGT.

Deern, dat Legen laat na. Ik hebb em hier achtern in de lütten Fuhren to faten krägen. As he mi to sehn kreeg, kneep he ut. De Held de! Ik hebb em en Jackvull tolaavt, wenn ik em [61] noch een Maal hier rumlopen finden wöörd. Nu is he in'n Düüstern kamen, to de Tied weer he mi sach nich vermoden. De Tied, de Jörs bi de lesten beiden Toeg to deon hett, de hett he woll mit di achtern –

FRU.
Laat mi doch mit den Keerl in Fräden! Ik hebb keen Ahnung. Wat weet ik van den sien Hansbunkentoeg!
HOLTVAAGT.

Dat du so drook sien magst im mi dat int Gesicht rinlegen, Deern! Jörs kunn man dat jo an de witte Näs ansehn, dat ji wedder oever jichtens wat tosaam wäst sünd.

FRU.

Na, wenn dat den weten wullt: He hett sik so gräsig uprägt, wiel he glööv, achtern in de lütten Fuhren den Bahnmeester sehn to hebben.

HOLTVAAGT.
Is doch de Moeglichkeit!

Buten föhrt de Tog vörbi. De Klock blivt stahn.
HOLTVAAGT.

Hett de verdreihte Windhund, de Lühring, doch dat ook noch fardig brocht! – Na, de kann sik to verlaten, he is dat leste Maal hier wäst. Dat ward he sik up sin'n Nahuusweg ook alleen seggen. Ik hebb em mien Menung al düüdlich to verstahn gäven.

FRU
kickt hoog.

Woso? Wat best du em –? Markt dat de Klock steiht. Nanu? De Klock is stahn bläven? De hebb ik doch gistern eerst uptrocken?

HOLTVAAGT.
Wenn de Klock stahn blivt, geiht en Minschenseel ut de Tied in de Ewigkeit.
FRU
steiht up un stött de Klock wedder an.
Snack! Is woll van den D-Tog kamen. Wat hest' mit Lühring hatt?
HOLTVAAGT.
Seggst du mi allens, wat du mit em hest?
FRU
sitt wedder.
Ik hebb nix mit em.
HOLTVAAGT.
Na, denn ik ook nich. Warst jo hast gewohr warden, wenn he enes Daags up Reisen gahn is.
FRU.
Fang doch bloot keen Geschichten an, Ohm. Hüüt avend sünd wi beiden uns graad maal enig woorden.
HOLTVAAGT.
Dor seeg he nich na ut. Kickt sik um. Aver wat droetelt he denn dor buten so lang rum in den Storm?
FRU
kickt up.
Hebb ik ook al dacht. Is doch sünst mit düssen lesten Tog jümmer so gau fardig.
[62]
HOLTVAAGT
blivt mit'n Ruck midden in de Stuuv stahn, kickt de Klock an, kickt de Fru an: en swarte Ahnung is as en düüstere Wulk oever em fullen.
Stine –
FRU
leggt de Handarbeid up den Disch, ook oever ehr kummt dat, se kickt em mit grote Ogen an.
Wat is di, Ohm?
HOLTVAAGT
dreiht sik knasch um un geiht gau achtern ruut.
Ik will maal sehn, woor he afblivt.
FRU
kickt em na, steiht langsaam up, ehr Bussen fangt an to bülgen.
Wat – wat is dat –
HOLTVAAGT
roppt buten.
Jörs! Jörs!
FRU
lüstert mit grote, banghafte Ogen, geiht langsaam an'n Disch lang.
O Gott – wat is bloot? Wat kummt he nich?
HOLTVAAGT
stört mit'n verfeert Gesicht achtern rin, de Storm hett em dat Hoor terpluust, he tummelt gegen den Doerrahm.
Stine –
FRU
schriet up.
Ohm – wat is –
HOLTVAAGT
mit swore Schräd up ehr to.
Dien Mann hett sik ünner den D-Tog smäten.
FRU
sackt em mit'n Schri in de Arms.
Nee, nee, nee!
HOLTVAAGT
holt ehr.

He liggt oeverfohrt up de Streck. Begrippt sik un ritt ehr an de Arms hoog. Kumm ruut un kiek di dien Wark an!

FRU
wehrt sik.
Ik kann nich! Laat mi, Ohm! Ik kann nich!
HOLTVAAGT
treckt ehr mit sik.
De mit den Düvel spält, mutt ook de Höll in'n Koop nähmen! Achtern mit ehr ruut.

De Storm huult dorch de apenen Doeren in de Stuuv un blast de Lamp ut. Oever de düüstere Späldäl geiht de Vörhang gau daal.

Der annotierte Datenbestand der Digitalen Bibliothek inklusive Metadaten sowie davon einzeln zugängliche Teile sind eine Abwandlung des Datenbestandes von www.editura.de durch TextGrid und werden unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung 3.0 Deutschland Lizenz (by-Nennung TextGrid, www.editura.de) veröffentlicht. Die Lizenz bezieht sich nicht auf die der Annotation zu Grunde liegenden allgemeinfreien Texte (Siehe auch Punkt 2 der Lizenzbestimmungen).

Lizenzvertrag

Eine vereinfachte Zusammenfassung des rechtsverbindlichen Lizenzvertrages in allgemeinverständlicher Sprache

Hinweise zur Lizenz und zur Digitalen Bibliothek


Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2012). Boßdorf, Hermann. Dramen. Bahnmeister Dood. Bahnmeister Dood. Digitale Bibliothek. TextGrid. https://hdl.handle.net/11858/00-1734-0000-0002-3CF0-8