[170] Wat sik dat Volk vertellt

Heill dagr, heilir dags synir!

Lengi ek svaf, lengi ek sofnod var,

Löng ero lyda lae.

Brynhildarquida.

1. Ol Büsum

Ol Büsen liggt int wille Haff,
De Floth de keem un wöhl en Graff.
De Floth de keem un spöl un spöl,
Bet se de Insel ünner wöhl.
Dar blev keen Steen, dar blev keen Pahl,
Dat Water schœl dat all hendal.
Dar weer keen Beest, dar weer keen Hund,
De liggt nu all in depen Grund.
Un Allens, wat der lęv un lach,
Dat deck de See mit depe Nach.
Mitünner in de holle Ebb
So süht man vunne Hüs' de Köpp.
[171]
Denn dukt de Thorn herut ut Sand,
As weert en Finger vun en Hand.
Denn hört man sach de Klocken klingn,
Denn hört man sach de Kanter singn,
Denn geit dat lisen dœr de Luft:
»Begrabt den Leib in seine Gruft.«

[172] 2. Herr Jehannis

To Lunden vœr de Rathhusdœr
Geit Herr Jehannis hin un hęr.
He geit hendal, he geit herop:
Kumt Keen un makt de Dœr em op.
He geit wul op, he geit wul dal:
Kumt Keen, de em herinner hal.
Do stiggt de Hitt em inne Kopp
Un iwri geit he dal un op.
»Un sta ik denn vœr Rech un Rath
As arme Sünner oppe Strat?
[173]
Un heff ik feilt vœr Volk un Land,
Verlang ik Rech na Rang un Stand!
Verlang ik Rech na Stand un Ehr,
Un wenn't bi Dod un Döwel weer!«
Vœr Iwer gnisch he mit de Tähn,
Un pett en Hoofis inne Steen.
Do geit de Dœr, he rin in Wuth,
In Ognblick störtt he wedder rut
Un smitt sik inne Hast in Wagn
Un lett den Kutscher vœrwarts jagn.
Wer kennt den Kutscher oppen Buck?
He hett den Hot in Ogen tuck.
Veer Hingsten swart ahn Prick un Prack:
Wa fleegt de Mahnhaar umme Nack!
Wa flüggt dat Für ut Ogn un Steen!
Wa flüggt de Damp um Nœs un Been!
Wohin? wohin? segg jo ni na!
De Marschlüd stat un seht em na.
[174]
Dat geit na Büsum œwern Dik,
Dat geit na Büsum dœr den Slick.
Do wis' de Kutscher mit de Swęp,
Do teek Jehannis na de Deep.
Do jagn se langs den widen Strand,
Nix blev der, as en Spor int Sand,
Nix blev der, as de Spor in Steen,
De kann man noch to Lunden sehn.

[175] 3. He wak

Se keem ant Bett inn Dodenhemd un harr en Licht in Hand,
Se weer noch witter as ęr Hemd un as de witte Wand.
So keem se langsam langs de Stuv un fat an de Gardin,
Se lücht un keek em int Gesich un lœhn sik œwerhin.
Doch harr se Mund un Ogen to, de Bossen stunn ęr still,
Se röhr keen Lid un seeg doch ut as Een de spręken will.
Dat Gręsen krop em langs den Rügg un Schuder dœr de Hut,
He meen he schreeg in Dodesangst, un broch keen Stimm herut.
He meen he greep mit beide Hann' un węhr sik vœr den Dod,
Un föhl mank alle Schreckensangst, he röhr ni Hand noch Fot.
Doch as he endli to sik keem, do gung se jüs ut Dœr,
As Krid so witt, in Dodenhemd, un lücht sik langsam vœr.

[176] 4. Dat stoehnt int Moor

Wat stœhnt der Abends rut ut Moor?
Dat is de Wind in Reth un Rohr.
Och nę, dat is keen Reth un Wind,
Dar stœhnt en Fru, dar weent en Kind!
Dat wimmert Abends krank un swach,
Dat snuckert lud de ganze Nacht,
Dat flücht sik vœr de Morgensünn
As Nęwel in de deepsten Grünn'.
Doch wenn de Scheper Middags slöppt,
So hört he, wa dat lisen röppt,
[177]
So deep, so dump, so swack un leeg,
As gung der nerrn en Krankenweeg.
Dat is en Seel, de hett keen Rau,
De flücht sik as de Morgendau,
Dat is en Seel, de hett keen Fręd,
De singt un singt en Wegenleed.
Un is dat Moor alleen un kahl,
Un jagt de Blœd vunt Holt hendal,
Denn flüggt se mit in Strom un Larm,
En bleke Diern, ęr Kind in Arm.
Op Dubenheid dar is en Moor,
Dar stat de Wicheln kahl un sor.
In Dubenheid dar is en Lunk,
Doch schriggt der nu ni Pock noch Unk.
Dat witte Wullgras steit der rund,
Dar is en Dœpel sünner Grund,
Dat Water sipert grön un trag'
Un kumt bi Braken eerst to Dag'.
Dat is de Kul, dar smitt se't rin,
Dat is de Platz, dar mutt se hin,
Dar steit un ritt se sik de Haar
Un is verswunn' bet tokum Jahr.
De Wachtel röppt, de Harst de kumt,
De Kukuk is al lang verstummt –
Nu hör! wa stœhn dat lud un swar!
Bald ward dat still bet tokum Jahr.

[178] 5. Dat gruli Hus

Dat süht bi Dag' so fründli ut mit Dœr un Finstern gęl,
Des Nachts is dat en gruli Hus, denn slarrt dat langs de Dęl.
Dat slarrt op Tüffeln, Schritt vœr Schritt, dat slarrt der hin un hęr,
Doch wenn de Dag des Morgens graut, so hört man dat ni mehr.
Dats jüs, as gung en ole Fru, un söch de ganze Nach,
Un kunn ni finn' un söch un söch bet an den hellen Dag.
Dat kumt des Abends ut de Stuv un wannert langs de Dęl,
Un föhlt herum bi jede Dœr, as wenn de Slœtel fęhl.
Dat funßelt an de Kœkendœr, dat klœtert an den Rink,
Dat kraut un grabbelt an de Bręd un röhrt an Slött un Klink.
Denn slurrt dat wieder an de Wand un raschelt in den Gank,
Denn pett dat langs de Trepp tohöch un trufft de Bœn hentlank.
Dar trufft dat langsam hin un hęr un wöhlt in Törf un Kaff,
Denn pett dat wedder na de Luk un kumt de Trepp heraf.
De Saaldær hett en isen Kęd, dar ritt dat ganze Stunn':
Doch wenn de Hahn des Morgens kreiht, ist jedesmal verswunn'.

[179] 6. De hilli Eek

Bi'n Karkhof dal, to Enn' dat Dörp, dar steit en Bom ann Bęk,
De Junges stigt in alle Böm, doch ni in disse Eek.
De steit der knurri ganz alleen, en Stubben, old un krumm,
Un streckt en Ast nan Hęben rop, as lang der'n Arm herum.
[180]
De Junges stigt in alle Böm, doch disse steit in Ruh,
Denn Abends draut he mit sin Arm, un makt se still un schu.
Denn Abends draut he in den Wind un makt se schu un stumm,
Denn geit keen Fru, denn geit keen Kind alleen na'n Karkhof rum.
De Vageln flegt in alle Böm un singt ęr Leed hendal,
Hier kumt keen Flünk, hier kumt keen Lünk, un Ul un Krei ni mal.
Hoch inne Spitz dar sitt en Nest, dat ward ni eenmal klar,
En swarten Klunkrav sitt derbi un schriggt dat ganze Jahr.
He schriggt so holl bi Dag un Nacht, de Stimm is heesch un drang,
So schriggt he dar dat ganze Jahr al Menschendenken lang.
Se seggt, so schriggt he hunnert Jahr, denn flüggt he op na't Norn,
Denn drift de Bom en annern Tilg, hoch as de Karkenthorn.
Denn schall en annern Vagel kam mit Flünken hell un witt,
Un sett sik dal un but dat Nest: denn kumt de gude Tid.
Denn hebbt de Vageln dar ęr Platz, de Junges dar ęr Freid,
Denn hebbt de Olen dar ęr Trost un Rau un Ogenweid. –
De Rav de schriggt, de Bom de draut, de Blœder jagt hendal;
Mi dünkt, dat süht so truri ut, as blev he ewig kahl.

[181] 7. De Pukerstock

He harr en Handstock mit en Reem, en Wittdorn ut de Heck,
In jede Dorn en Puker slan un nerrn en mischen Peek.
Int Uhrgehüs' dar weer sin Stell bi Eek un spansche Rohr.
Denn meldt de Stock – denn mutt he los, wit œwer Heid un Moor.
[182]
Denn ward he bleek un likenblaß, sin Moder weent un będt,
Doch ob se będt un ob se weent, he hett keen bliben Stęd.
He nimt den Stock ut Uhrgehüs', is witt un likenblaß,
He nimt sin Hot un seggt keen Wort un wannert los in Hast.
Un ob he jüs sin Middag eet, un eet sin Albendbrot,
Un ob he sleep en Dodenslap: dat röppt em ut den Dod.
Denn steit he op bi düstre Nacht un grabbelt inne Klock,
Un wannert fort in Snee un Storm, alleen, mit Hot un Stock.
Sin Moder liggt int Bett un weent, doch vœr dat Morgenbeer
Is he torügg so likenbleek, as keem he ut de Eer.
Denn itt he ni, denn drinkt he ni, un liggt as dot un slöppt,
Un arbeidt still de Węken lank, bet em dat wedder röppt.
Un wenn dat röppt, so mutt he fort, un hett ni Ruh noch Rau,
Un kumt eerst jedesmal torügg jüs mit dat Morgengrau.
Wohin he geit? he seggt ni na, un seggt ni wat he süht,
Doch markt he jeden Likentog, al ehr de Klocken lüdt.
Se seggt, sobald de letzte Maan vœr irgend Een begünnt,
So mutt he los op milenwit un söken bet he't finnt,
Un sehn int Finster, sehn en Lik in Dodenhemd un Sark,
De nu noch mit sin Kinner lacht vellich gesund un stark.
He pickt ant Finster: een! twee! dree! kikt œwer de Luken weg:
Al menni Hart un Spinnrad stock, de em dar kiken seeg.
[183]
Al menni Hart versett den Slag, wennt an de Luken klopp,
Wul een! twee! dree! un œwerhin keek as en Dodenkopp.
Denn is he weg! Doch seggt se noch, em kumt de Tog to-möt,
Un he mutt œwer Alle hin, hoch œwer Köpp un Höd,
Hoch œwer Kopp un Schullern weg un baben œwert Sark,
Denn mutt he stan un sehn na bet an de neegste Kark.
Un hett keen Ruh un hett keen Rau, bet nös de Klocken lüdt,
Un he tum tweten mal den Tog in Flor un Mantel süht. –
Int Uhrgehüs' dar stunn de Stock mank Eek un spansche Rohr,
Un wenn he mell, so muss he fort, wit œwer Heid un Moor.
He stek em in en depe Gröv, he smeet em in en Bęk,
He keem to Hus – do weer he doch int Uhrgehüs' in Eck.
He brok em twei, he hau em kleen in luter Grus un Mus,
Doch jümmer weer he wedder dar in Eck int Klockenhus.
He brenn em op, so weer he dar, wegsmęten – weer he da,
He leet em in en Weerthshus stan – do broch de Weerth em na. – –
Do keem enmal en Mann int Hus, weer jüs op Wihnachtsabnd,
De keem un hal de Pukerstock – un is ni wedder kamn.

License
Der annotierte Datenbestand der Digitalen Bibliothek inklusive Metadaten sowie davon einzeln zugängliche Teile sind eine Abwandlung des Datenbestandes von www.editura.de durch TextGrid und werden unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung 3.0 Deutschland Lizenz (by-Nennung TextGrid) veröffentlicht. Die Lizenz bezieht sich nicht auf die der Annotation zu Grunde liegenden allgemeinfreien Texte (Siehe auch Punkt 2 der Lizenzbestimmungen).
Link to license

Citation Suggestion for this Edition
TextGrid Repository (2012). Groth, Klaus. Wat sik dat Volk vertellt. Digitale Bibliothek. https://hdl.handle.net/11858/00-1734-0000-0003-0B94-E